1. Η παροχή υπηρεσιών τηλεδιάσκεψης και τηλεκπαίδευσης στα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας είναι στρατηγικής σημασίας στη σύγχρονη εποχή, καθώς αυξάνει την εμβέλεια του Πανεπιστημίου δίνοντας τη δυνατότητα να ξεπεράστούν τα γεωγραφικά τους σύνορα και να αναπτυχθούν προγράμματα συνεργασίας με αντίστοιχους φορείς του εσωτερικού και του εξωτερικού.
Στα μέλη του Πανεπιστημίου αυτή τη στιγμή προσφέρονται οι παρακάτω δυνατότητες τηλεδιάσκεψης, που αξιοποιούνται και για σύγχρονη τηλεκπαίδευση:
- Υποστήριξη ομάδων σε αίθουσες τηλεκπαίδευσης του Πανεπιστημίου με εξοπλισμό τηλεδιάσκεψης και υποδομές που υποστηρίζει το Τηλεπικοινωνιακό Κέντρο του ΑΠΘ. Αναλυτικές πληροφορίες για τις υποδομές, για τη διαδικασία προγραμματισμού διαλέξεων, καθώς και για άλλα θέματα σχετικά με τη σύγχρονη τηλεκπαίδευση μπορείτε να βρείτε εδώ.
- Υποστήριξη εκδηλώσεων, διαλέξεων και συναντήσεων σε οποιαδήποτε αίθουσα με εξοπλισμό τηλεδιάσκεψης που προσφέρεται για δανεισμό από το Κέντρο Λειτουργίας Δικτύου του ΑΠΘ, εφόσον στο χώρο υπάρχει σύνδεση με το δίκτυο δεδομένων. Πληροφορίες για τις δυνατότητες σύνδεσης και δανεισμού του εξοπλισμού μπορείτε να βρείτε εδώ.
- Υποστήριξη μεμονωμένων χρηστών που ενδιαφέρονται για τηλεδιασκέψεις μέσω του προσωπικού τους υπολογιστή. Οι δυνατότητες που προσφέρονται πλέον με τους σύγχρονους προσωπικούς υπολογιστές και την ταχύτατη γραμμή σύνδεσης του ΑΠΘ με το Internet είναι μεγάλες. Πληροφορίες για τις δυνατότητες σύνδεσης και δανεισμού του εξοπλισμού μπορείτε ναβρείτε εδώ.
Ταυτόχρονα, μία σειρά από υπηρεσίες τηλεκπαίδευσης είναι διαθέσιμες στα μέλη του Πανεπιστημίου:
- Δράση του Κέντρου Υποστήριξης Εκπαίδευσης – ΚΥΠΕ του ΑΠΘ με σκοπό να υποστηρίξει τους διδάσκοντες του ιδρύματος σε θέματα χρήσης Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Εκπαίδευση
- δράση ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΑΠΘ μέσω του λογισμικούBlackBoard. Διατίθενται ανοιχτά μαθήματα με υλικό που έχει τοποθετήσει διδακτικό προσωπικό του ΑΠΘ.
- Πανελλήνια δράση ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης του Ελληνικού Ακαδημαϊκού Δικτύου GUNET μέσω του ανοιχτού λογισμικού e-Class. Διατίθενται δεκάδες ανοιχτά μαθήματα με υλικό που έχει τοποθετήσει διδακτικό προσωπικό πολλών ΑΕΙ/ΤΕΙ της χώρας.
- Πιλοτική δράση ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης του Κέντρου Λειτουργίας Δικτύου του ΑΠΘ μέσω του ανοιχτού λογισμικού e-Class. Δυνατότητα φιλοξενίας υλικού μαθημάτων σε τοπικό εξυπηρετητή που παρέχει τις ίδιες δυνατότητες με τον παραπάνω εξυπηρετητή του GUNET.
- Εξυπηρετητής video server του Κέντρου Λειτουργίας Δικτύου του ΑΠΘ, όπου μπορούν να αποθηκευτούν ψηφιοποιημένα video εκδηλώσεων, διαλέξεων και εκπαιδευτικού υλικού για να είναι διαθέσιμα στην κοινότητα των χρηστών “on-demand”.
- Υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ) μέσα από τις σελίδες των υπηρεσιών πραγματικού χρόνου (RTS).
- Συμμετοχή απομακρυσμένων ομάδων σε δράσεις τηλεκπαίδευσης με χρήση αιθουσών τηλεκπαίδευσης σε άλλα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας.
- Υπηρεσίες σύγχρονης και ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης που παρέχει το Κέντρο Υποστήριξης η-Μάθησης και Παραγωγής Πολυμέσων (ΚΥηΜΑ) του Ακαδημαϊκού Διαδικτύου (GUnet). Οι παρεχόμενες υπηρεσίες απευθύνονται και αφορούν στην ακαδημαϊκή κοινότητα της χώρας, δηλαδή, το διδακτικό, ερευνητικό και τεχνικό προσωπικό των Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι.
Το συντονισμό των δράσεων τηλεκπαίδευσης για το Πανεπιστήμιο κατά το έτος 2005 ανέλαβε το έργο: “Προηγμένες τηλεματικές υπηρεσίες και δράσεις τηλεκπαίδευσης στο δίκτυο AUTHNET του Α.Π.Θ.” /3ο ΚΠΣ, το οποίο υλοποιείται με τη συνεργασία του Κέντρου Λειτουργίας Δικτύου (ΚΛΔ), του Κέντρου Υποστήριξης Τεχνολογιών Πληροφορικής (ΚΥΤΠ) και του Τηλεπικοινωνιακού Κέντρου (TK), υπό την εποπτεία της Επιτροπής Υποστήριξης Τεχνολογιών & Υπηρεσιών Πληροφορικής & Επικοινωνιών του Πανεπιστημίου. Το web site αυτής της δράσης βρίσκεται εδώ. http://www.auth.gr/admin/services/teledu/index_el.html
2. Εισαγωγή
Η εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφοριών και Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ) στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας είναι μια πολλά υποσχόμενη προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιουργούνται λόγω της αύξησης του μέσου όρου ηλικίας, της μειωμένης οικογενειακής φροντίδας και της μείωσης του εργατικού πληθυσμού.
Στόχος είναι μια πιο αποτελεσματική διαχείριση και προσφορά κοινωνικής φροντίδας και φροντίδας υγείας μέσω ΤΠΕ, η μείωση της διάρκειας περίθαλψης σε ιδρύματα και νοσοκομεία, η αύξηση του χρόνου διαμονής στο σπίτι και η βελτίωση της ποιότητα ζωής ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, με νοητικά προβλήματα ή χρόνιες παθήσεις. Πρόσφατη έρευνα[2] που διεξήχθη για λογαριασμό της Ευρωπαικής Επιτροπής, με σκοπό τον εντοπισμό του βαθμού αξιοποίησης ΤΠΕ στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ιαπωνία διακρίνει δύο κύριους τομείς εφαρμογής των εν λόγω τεχνολογιών: Την τηλε-φροντίδα (telecare), που αναφέρεται στην παροχή κατ’ οίκον υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και την τηλε-υγεία στο σπίτι (home telehealth), που αναφέρεται στην παροχή κατ’ οίκον υπηρεσιών ιατρικής φροντίδας.
Σε ερευνητικό και δοκιμαστικό στάδιο εξελίσσονται ακόμα τα «έξυπνα σπίτια», τα οποία συνδυάζουν τις υπηρεσίες τηλε-φροντίδας και τηλε-υγείας με συστήματα οικιακής αυτοματοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο προωθούν την ανεξάρτητη ζωή των ενοίκων και φροντίζουν για την αναβάθμιση της ποιότητας της.
Τηλε-φροντίδα
Οι υπηρεσίες τηλε-φροντίδας διακρίνονται σε:
Α) Προσωπικά συστήματα συναγερμού (τηλε-φροντίδα 1ης γενιάς), τα οποία ξεκίνησαν να εφαρμόζονται ήδη από το 1980 και επιτρέπουν σε ηλικιωμένους και σε άτομα με ειδικές ανάγκες να αποστέλλουν κλήσεις βοήθειας μέσω μίας φορητής συσκευής. Οι κλήσεις απευθύνονται σε ένα κέντρο, που στη συνέχεια επικοινωνεί με οικογενειακά πρόσωπα ή καλεί άμεση βοήθεια. Τα προσωπικά συστήματα συναγερμού παρέχονται συνήθως ως υπηρεσίες κοινοτήτων (δήμων) ή ιδιωτικών επιχειρήσεων.
Β) Τηλε-φροντίδα 2ης γενιάς, η οποία φέρει μια σειρά αναβαθμίσεων σε σχέση με την 1η γενιά. Η χρήση αισθητήρων πτώσης, κίνησης, καπνού, θερμοκρασίας, κ.α. επιτρέπει την αυτόματη κλήση για παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας σε περίπτωση ανάγκης. Η τηλε-φροντίδα 2ης γενιάς βασίζεται πάνω στις υποδομές προσωπικών συστημάτων συναγερμού με πρόσθετες υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης.
Γ) Τηλε-φροντίδα 3ης γενιάς, η οποία βασίζεται σε νέες αναδυόμενες ΤΠΕ με την ικανότητα να αναγνωρίσουν πιθανά προβλήματα ενός χρήστη πριν ακόμα αυτά εμφανιστούν και να παρέμβουν προληπτικά. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούν εξελιγμένες μεθόδους παρακολούθησης και αναγνώρισης τύπων συμπεριφοράς και δραστηριότητας του ενοίκου.
Τηλε-υγεία στο σπίτι
Η τηλε-υγεία, όπως προαναφέρθηκε, χρησιμοποιεί ΤΠΕ για την παροχή υπηρεσιών ιατρικής φροντίδας στους χρήστες στο σπίτι (ή και έξω από αυτό). Συμπεριλαμβάνει υπηρεσίες τηλε-παρακολούθησης, τηλε-διάσκεψης και συμβουλής, τηλε-αποκατάστασης, όπως και συσκευές προώθησης της αυτοδιαχείρισης υγείας. Μερικές εφαρμογές τηλε-υγείας μπορούν να λειτουργήσουν ως επέκταση των υποδομών των προσωπικών συστημάτων συναγερμού. Συνήθως όμως αναπτύσσονται και εφαρμόζονται ανεξάρτητα, λόγω της ξεχωριστής γραμμής οργάνωσης υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και φροντίδας υγείας.
Τι είναι η ηλεκτρονική υγεία και φροντίδα
Ο όρος ηλεκτρονική υγεία αποτελεί εξέλιξη του όρου τηλεϊατρική και τηλε-φροντίδα . Η ηλεκτρονική υγεία αποτελεί ένα αναδυόμενο πεδίο στην τομή των επιστημονικών πεδίων της ιατρικής πληροφορικής, της δημόσιας υγείας και της επιχειρησιακής έρευνας, αναφερόμενος στην παροχή υπηρεσιών υγείας και δεδομένων με την χρήση του διαδικτύου και σχετικών τεχνολογιών.
Η ηλεκτρονική υγεία αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό τμήμα της συνολικής Ευρωπαϊκής αγοράς τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στην υγεία.
Μέχρι το τέλος του 2010 οι επενδύσεις σε eHealth αναμένεται να αποτελούν το 25% των συνολικών δαπανών σε πληροφορική και τηλεπικοινωνίες στην υγεία. Αρκετές χώρες έχουν διαμορφώσει στρατηγικές υλοποίησης eHealth υπηρεσιών, οι οποίες απαιτούν χρηματοδότηση που ξεπερνά το ποσοστό του 3% των συνολικών εσόδων του τομέα της υγείας. Τέτοιες χώρες είναι η Ιρλανδία, η Δανία, και η μεγάλη Βρετανία.
Η Ολλανδία έχει ήδη φτάσει αυτό το επίπεδο την προηγούμενη δεκαετία και η Γερμανία αυξάνει αντίστοιχα δραματικά τις σχετικές δαπάνες. Οι χώρες της Νοτίου Ευρώπης βρίσκονται καθυστερούν, με μια περίοδο υστέρησης που ανέρχεται σε 4-5 χρόνια. Μακροπρόθεσμα αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη καθώς η χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας αρχίζει να επιταχύνεται και αυτές να διαχέονται ευρύτερα.
Περιοχές εστίασης για υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας και φροντίδας
Σύμφωνα με μελέτη που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2003 από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Calgary με τίτλο “Socio-Economic Impact of Telehealth: Evidence Now for Health Care in the Future”, οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας που κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικές αφορούν την από απόσταση διαχείριση χρόνιων παθήσεων (π.χ. χρόνιων καρδιολογικών ασθενών, χρόνιων ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα, ογκολογικών ασθενών, διαβητικών, ασθματικών, κλπ).
Συγκεκριμένες κατηγορίες οι οποίες διεθνώς φαίνεται να αποτελούν τις πιο ενδεδειγμένες και με αναμενόμενα σημαντικά οφέλη σε σχέση με το κόστος είναι οι κατηγορίες ασθενών με:
* Άσθμα
* Διαβήτη
* Καρδιακές παθήσεις
* Φροντίδα ηλικιωμένων (Elder Care)
Άσθμα
Η American Lung Association αναφέρει ότι το Άσθμα αποτελεί τον πρώτο λόγο για σχολική απουσία (school absences), και επίσης ευθύνεται για 3 εκατομμύρια χαμένες εργατο/ημέρες κάθε χρόνο. Οι χαμένες ημέρες από το σχολείο και τη δουλειά, καθώς και η ιατρική φροντίδα, συνεισφέρουν στο συνολικό κόστος του άσθματος, το οποίο εκτιμάται σε $11.3 δις. Το 1998 στη Αμερική μόνο.
Παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί για τα Ελληνικά δεδομένα είναι σημαντικά χαμηλότεροι, η επίδραση του άσθματος στην υγεία και στην οικονομία είναι το ίδιο σημαντική (σε ποσοστά). Αυτό το οποίο είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Κρήτης) σχεδόν 7-12% των παιδιών στην Ελλάδα υποφέρουν από άσθμα, με την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη(!!!) να πλησιάζουν το 12%.
Διαβήτης
Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί χρόνο νόσημα και η εμφάνιση του αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μέχρι το έτος 2030 ο αριθμός των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη θα ξεπεράσει το 350 εκατομμύρια. Οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεγάλες και οφείλονται στην ίδια την ασθένεια και στις επιπλοκές της.
Τα καρδιοαγγειακά νοσήματα, όπως η στεφανιαία νόσος και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, είναι πολύ πιο συχνά στα άτομα με διαβήτη και προσβάλουν το 65% του συνόλου του. Σύφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το έτος 1995 στην Ελλάδα υπήρχαν 857.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ενώ το έτος 2025 ο αριθμός αυτός θα πλησιάσει το 1.100.000 άτομα. Το ερώτημα που τίθεται είναι τι θα πρέπει να γίνει ώστε να αντιμετωπιστούν ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιοαγγειακές επιπλοκές που αυτός προκαλεί.
Ευτυχώς, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ο έλεγχος των επιπέδων της ζάχαρης στο αίμα μπορεί να εμποδίσει ή να μειώσει δραματικά τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του σακχαρώδη διαβήτη.
Η διεθνής εμπειρία από την εφαρμογή υπηρεσιών για «κατ’οίκο διαχείριση του διαβήτη - Home ehealth Diabetes Management» έχουν αποδειχθεί να λειτουργούν ευεργετικά στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της ασθένειας από τους ασθενείς (self-management skills) και να αυξάνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους επαγγελματίες υγείας. Τέτοιες υπηρεσίες προσφέρουν:
* 24/7 κατ’ οίκον παρακολούθηση και υποστήριξη ασθενών (Home Telehealth -monitoring and patient support)
* Διαχείριση φαρμακευτικής αγωγής (Medication management for insulin and oral agents)
* Διαχείριση της μέτρησης της γλυκόζης (Instruction on self blood glucose monitoring)
* Απομακρυσμένη τηλε-επίσκεψη (Remote video visiting)
* Τηλεδιαχείριση (Diagnostic monitoring)
Καρδιακές Παθήσεις
Στις Ηνωμένες Πολίτείες, σύμφωνα με στοιχεία του American Heart Association, (στοιχεία του 2001) 5 εκατομμύρια ασθενείς έχουν καρδιακές παθήσεις, και περίπου 500.000 ασθενείς διαγνώσκονται για πρώτη φορά κάθε χρόνο.
Τα καρδιακά νοσήματα οφείλονται για 12 με 15 εκατομμύρια ιατρικές επισκέψεις και για 6.5 εκατ. ημέρες νοσηλείας σε νοσοκομεία κάθε χρόνο. Περίπου 300.000 ασθενείς πεθαίνουν κάθε χρόνο με τις καρδιακές παθήσεις να είναι ο κύριος λόγος για τον θάνατο.
Στην Ευρώπη, με βάση τα στοιχεία του 2001 από το European Society of Cardiology, σχεδόν 10 εκατομμύρια ασθενείς πάσχουν από καρδιακές παθήσεις (4-5% του συνολικού πληθυσμού). Περίπου το 78% του συνόλου των ασθενών έχουν κατ’ ελάχιστο 2 εισαγωγές σε νοσοκομειακό σχηματισμό το χρόνο.
Συμπερασματικά, οι καρδιακές παθήσεις αποτελούν μεγάλο και αυξανόμενο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Το κόστος διαχείρισης των προβλημάτων αυτών αντιπροσωπεύει το περίπου το 2-3% του συνολικού κόστους του συστήματος υγείας.
Διεθνώς, υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία για την τηλε-διαχείριση των ασθενών αυτών, με σημαντικά οφέλη σε σχέση με την αύξηση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας αλλά και μείωση του κόστους διαχείρισης των ασθενών αυτών.
Ηλεκτρονικές υπηρεσίες για τη φροντίδα ηλικιωμένων
Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών άνω των 75 ετών, η ανάγκη για την παροχή υπηρεσιών για κατ’ οίκο παρακολούθηση, διαχείριση και υποστήριξη τους αυξάνει αντίστοιχα.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ), ο αριθμός των Ελλήνων πολιτών στις διάφορες ηλικιακές κατηγορίες ενδιαφέροντος παρουσιάζεται στον Πίνακα
Πίνακας : Ηλικιακές κατηγορίες του Ελληνικού Πληθυσμού (ΕΣΥΕ, 2007)
Ηλικιακή Κατηγορία ,Αριθμός Πολιτών
70-74, 565.551 χιλ
75-79, 417.329 χιλ
80-84, 220.391 χιλ
85+, 141.020 χιλ
Σαν αποτέλεσμα υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας για την κατ’ οίκο υποστήριξη, και παρακολούθηση των πληθυσμιακών ομάδων έχουν αποδειχθεί διεθνώς να συνεισφέρουν σημαντικά στην καλύτερη διαχείριση των ατόμων αυτών και την ταυτόχρονη μείωση των δαπανών υγείας που αφορούν τα άτομα αυτά.
Τυπικές υπηρεσίες για κατ’ οίκον παρακολούθηση και φροντίδα ηλικιωμένων εμπεριέχουν:
* 24/7 κατ’ οίκον παρακολούθηση και υποστήριξη (Telehomecare -monitoring and patient support)
* Διαχείριση φαρμακευτικής αγωγής (Medication compliance management)
* Εντοπισμός και διαχείριση επειγόντων περιστατικών, μέσω έξυπνων συσκευών και συστημάτων εντοπισμού και ανάλυση τςη κίνησης, συστήματα εντοπισμού πτώσης, κλπ (έξυπνο σπίτι)
* Απομακρυσμένη τηλε-επίσκεψη (Remote video visiting)
* Τηλεδιαχείριση (Diagnostic monitoring).
3.«Υιοθέτηση τηλεµατικής ιατρικής και νοσηλευτικής στην πρωτοβάθµια
φροντίδα υγείας στα νησιά του νοτίου αιγαίου»
Εισαγωγή.
Στους δύσκολους καιρούς που ζούµε και έχοντας γνώση των αντικειµενικών
δυσκολιών που αντιµετωπίζουν οι λειτουργοί του συστήµατος υγείας
(ελλείψεις προσωπικού, φόρτος εργασίας, οικονοµική κρίση) είναι εύλογο το
ερώτηµα πόσο «πρώτης γραµµής» είναι µια συζήτηση µε θέµα την υιοθέτηση
λύσεων τηλεµατικής.
Κύριο µέρος.
Είναι σηµαντικό να αποτυπώσουµε την εικόνα που έχει ο µέσος κάτοικος του
νησιού ιδιαίτερα κατά τους χειµερινούς µήνες του έτους για το σύστηµα
υγείας. Ο µέσος κάτοικος αισθάνεται ανασφάλεια και ότι έχει µικρότερη
πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας όταν αυτό χρειαστεί σε σχέση µε το
µέσο κάτοικο της πρωτεύουσας. Συχνά αναγκάζεται να ταξιδέψει έως και 400
χλµ κάτω από αντίξοες συνθήκες – ίσως κάποιες φορές άσκοπα Ένας
νησιώτης του Αγαθονησίου, για παράδειγµα, δέχεται παράπονα από τη
γυναίκα του για προκάρδιο πόνο. Απευθύνεται στο κοντινότερο περιφερειακό
ιατρείο που µπορεί εκείνη την ηµέρα να εφηµερεύει ή όχι, και επίσης µπορεί
να διαθέτει καρδιογράφο ή όχι. Ανήσυχος απευθύνεται στο κέντρο υγείας που
εκείνη την ώρα εφηµερεύει ένας ειδικευόµενος. Από το καρδιογράφηµα δεν
είναι σαφές αν υπάρχει έµφρακτο ενώ δεν υπάρχει υποδοµή για τεστ
τροπονίνης. Ο ειδικευόµενος και αφού µιλήσει µε τον ειδικευµένο συνάδελφο
του συχνά παραπέµπει το περιστατικό στο κοντινότερο νοσοκοµείο!!!! Ήδη
έχουν χαθεί όµως τουλάχιστον οι δύο πρώτες ώρες για την έναρξη
θροµβόλυσης σε περίπτωση που ο πόνος της ασθενούς προέρχεται από
έµφρακτο και όχι από άλλη αιτία. Σε αυτή τη περίπτωση φαίνεται η
ανεπάρκεια του συστήµατος να απαντήσει σωστά και έγκαιρα σε ένα επείγον
περιστατικό. Μια υπηρεσία διασύνδεσης του κέντρου υγείας µε ένα κέντρο
συντονισµού εκτάκτων περιστατικών στην Αθήνα θα µπορούσε να προλάβει
τις δυσµενείς εξελίξεις για την κατάσταση της υγείας της ασθενούς. Από το
παράδειγµα αυτό φαίνεται πόσο σηµαντική είναι η συµβολή της τηλεµατικής
στη διάσωση της ανθρώπινης ζωής και της συνεχιζόµενης εκπαίδευσης των
επιστηµόνων υγείας σε άγονες και προβληµατικές περιοχές. (Συνεργατική2
∆ιάγνωση) Το πρόβληµα αυτό αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου. Το
κυρίαρχο είναι η έλλειψη δοµών πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας στους
νησιώτες. Παρακάτω φαίνεται πώς µία υποδοµή τηλεµατικής θα µπορούσε να
συµβάλει στην επιτυχέστερη αντιµετώπιση του οξέος περιστατικού. 3
Τηλεµατική.
Η τηλεµατική (ιατρική και νοσηλευτική) σηµαίνει τη χρήση τεχνολογιών
τηλεπικοινωνιών και πληροφοριών για την παροχή υπηρεσιών υγείας,
ανεξάρτητα από το που βρίσκονται οι επαγγελµατίες υγείας οι ασθενείς οι
φάκελοι πληροφοριών υγείας και ο εξοπλισµός. Παραδείγµατος χάρη:
Μεταφορά ιατρικών εικόνων ανάµεσα σε κέντρα υγείας για να γίνει
αποµακρυσµένη διάγνωση, παροχή φροντίδας στο σπίτι τους ασθενή(
ηλικιωµένοι, διαβητικοί ασθενείς – κατ’ οίκον φροντίδα ) Συνδυάζει την
τεχνολογία µε τις επιστήµες υγείας θέτοντας την πρώτη στη διάθεση των
δεύτερων.
Τα συστατικά της τηλεµατικής είναι η ιατρική και νοσηλευτική γνώση, οι
επικοινωνίες, το υλικό( σαρωτές, κάµερες, οπτικά, µαγνητικά µέσα, κάρτες
ήχου, βίντεο, εκτυπωτές) και λογισµικό( Πλοηγοί, λογισµικό βιντεοδιάσκεψης,
ηλεκτρονική αλληλογραφία, συστήµατατα διαχείρισης βάσεων δεδοµένων
κλπ.)
Τι οδήγησε στην ανάπτυξη της τηλεµατικής; (διαφάνεια)
Α. Κοινωνικές ανάγκες-απαιτήσεις:
1. βελτίωση της ποιότητας των παρεχοµένων υπηρεσιών υγείας
2. δηµογραφικές αλλαγές: α.γήρανση πληθυσµού, β. αύξηση ατόµων µε
χρόνιες ασθένειες/µε ειδικές ανάγκες γ. αύξηση ατόµων που δεν
µπορούν να µετακινηθούν εύκολα.
3. Έλλειψη προσωπικού σε αποµονωµένες-αποµακρυσµένες περιοχές
4. Ισότιµη παροχή υπηρεσιών υγείας σε αποµονωµένες –
αποµακρυσµένες περιοχές
5. Πρωτοβάθµια φροντίδα, κοινοτική φροντίδα και κατ’ οίκον φροντίδα
Β. Οικονοµικές άναγκες-απαιτήσεις:
1. αυξηµένο κόστος παροχής υπηρεσιών υγείας (π.χ. χρόνιοι ασθενείς)
2. κόστος εξελιγµένου ιατρικού/νοσηλευτικού εξοπλισµού
3. νέες κατευθύνσεις-αγορές στο χώρο της υγείας
Γ. ∆υνατότητες:
1. πληροφορική : α. Ψηφιακή επεξεργασία-ανάλυση εικόνων και σηµάτων
β. Πληροφοριακά συστήµατα νοσοκοµείων γ. Ηλεκτρονικός φάκελος
ασθενών δ. Συστήµατα υποστήριξης λήψης αποφάσεων4
2. επικοινωνίες : α. Ανάπτυξη επικοινωνιακής υποδοµής σε
αποµακρυσµένα σηµεία β. ∆ορυφορικές επικοινωνίες γ. ∆ίκτυα
υπολογιστών-διαδίκτυο δ. Ασύρµατα δίκτυα.
Γενικά.
Εφαρµογές /υπηρεσίες τηλεϊατρικής
Τηλεσυµβουλευτική :
1. Η εξ’ αποστάσεως πρόσβαση σε ειδικές γνώσεις ή η ιδιαίτερη
περίπτωση συνεργασίας ή συνεργατικής διάγνωσης- λήψης
κοινής απόφασης ( π.χ. τηλεακτινολογία).
2. ∆ιαµοιρασµός εικόνων και άλλων δεδοµένων ασθενή µεταξύ του
γιατρού και ενός ή περισσότερων ειδικών.
3. Η διάγνωση γίνεται από τον ιατρό και οι ειδικοί τον βοηθούν να
καταλήξει σε πιο ακριβή διάγνωση.
Παράδειγµα : ΕVISAND ( Ισπανία):
-Λειτουργεί από το 2000 σε τρείς επαρχίες της Ανδαλουσίας.
-Παρέχει υπηρεσίες τηλεσυµβουλευτικής για καρδιολογία,
δερµατολογία, παιδιατρική, ψυχιατρική, οφθαλµολογία,
ακτινολογία, νευροχειρουργική, καθώς και τηλεκπαίδευση σε
επαγγελµατίες υγείας και υπηρεσίες έκτακτων περιστατικών.
Τηλεδιάγνωση :
1. Η διάγνωση της κατάστασης ενός ασθενή από έναν αποµακρυσµένο
γιατρό (π.χ. τηλεκαρδιολογία).
2. ∆ιαµοιρασµός εικόνων και άλλων δεδοµένω ασθενή µεταξύ του
γιατρού ή του ασθενή και ενός ή περισσοτέρων ειδικών
3. Η διάγνωση γίνεται από τους ειδικούς. Αν υπάρχει τοπικός γιατρός,
παρέχει επιπλέον πληροφορίες.
Τηλεπαρακολούθηση:
1. Η αποµακρυσµένη παρακολούθηση ενός ασθενούς που βρίσκεται σε
ένα µη νοσοκοµειακό περιβάλλον (π.χ. παρακολούθηση εµβρύου). 5
2. Συσκευές τηλεµετρίας ελέγχουν τα ζωτικά σηµεία και ενηµερώνουν.
Τηλεφροντίδα:
1. Η χρήση δεδοµένων τηλεπαρακολούθησης για την παροχή
αποµακρυσµένης βοήθειας σε ασθενείς (π.χ. ασθενείς µε διαβήτη).
2. Συσκευές παροχής φροντίδας παρέχουν εντολές από απόσταση .
Παράδειγµα: Σύστηµα DIABTel: Τηλεπαρακολούθηση και τηλεφροντίδα
διαβητικών ασθενών που βρίσκονται σε αποµακρυσµένο µη-
νοσοκοµειακό περιβάλλον (Βαρκελώνη, Ισπανία).
Τηλεκπαίδευση /κλινική συνεδρίαση από απόσταση:
1. Η αποµακρυσµένη εκπαίδευση κυρίως επαγγελµατιών υγείας και
ασθενών.
2. Εφαρµογές προσοµοίωσης (π.χ. χειρουργικών επεµβάσεων).
3. Σεµινάρια online, διαδραστική επικοινωνία µέσω τηλεδιάσκεψης, άµεση
πρόσβαση σε εκπαιδευτικό υλικό.
Συνεργατική διάγνωση:
-Η συνεργασία µεταξύ αποµακρυσµένων επαγγελµατιών υγείας για µία από
κοινού διάγνωση (π.χ. καρδιακή αγγειογραφία).
Στην οµιλία αυτή θα αναφερθώ στα σηµεία που η τηλεµατική αγγίζει τη
πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας και διεισδύει σε θέµατα πρωτογενούς
πρόληψης στη κοινότητα.
Παράδειγµα : Σύστηµα Αmerican Telecare: Υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλείας
(ηλεκτρονικές επισκέψεις κατ’ οίκον σε ασθενείς από νοσηλευτές).
Προσωπικό σύστηµα Τηλεϊατρικής (PTS) για το σπίτι (Μινεσότα, ΗΠΑ).
Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας: Ορισµός
Ως πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας (Π.Φ.Υ.) νοείται το σύστηµα παροχής
υπηρεσιών φροντίδας υγείας, που εξασφαλίζει την ισότιµη πρόσβαση όλου
του πληθυσµού, σε ατοµικό και οικογενειακό επίπεδο και αποσκοπεί στην
πρόληψη, διατήρηση, προαγωγή, αποκατάσταση και ενδυνάµωση της υγείας,
µε την παροχή πιστοποιηµένων υπηρεσιών υγείας, εξετάσεων και φαρµάκων
και την υιοθέτηση κοινών κανόνων πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας. 6
Σηµειώνουµε ότι η παροχή από απόσταση ιατρικών και νοσηλευτικών
υπηρεσιών µε την χρήση προηγµένων τεχνολογιών και υποδοµών αποτελεί
µέρος της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας καθώς
Η Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας περιλαµβάνει µεταξύ άλλων:
(α) τις ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες που έχουν ως σκοπό την πρόληψη
και αποκατάσταση βλαβών της υγείας που δεν απαιτούν νοσηλεία σε
νοσοκοµείο,
(β) τη φροντίδα και παρακολούθηση των ασθενών µετά την έξοδό τους από
το νοσοκοµείο,
(γ) τις υπηρεσίες ανοικτής φροντίδας και φροντίδας στο σπίτι,
(δ) τις υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας,
(ε) την επείγουσα µεταφορά ασθενών µέσω του Εθνικού Κέντρου Άµεσης
Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.) ή άλλων µέσων µεταφοράς ασθενών,
(στ) τα µέτρα υγείας που προβλέπονται από τις πολιτικές ∆ηµόσιας Υγείας
στον τοµέα της πρόληψης, πρωτογενούς και δευτερογενούς. ιδίως στα
κρίσιµα προβλήµατα των επιδηµιών και των παραγόντων κινδύνου της υγείας
ιδίως της παχυσαρκίας, της χρήσης αλκοόλ, ναρκωτικών και καπνού από
ευαίσθητες οµάδες πληθυσµού, της ιατρικής της εργασίας, της παροχής
υπηρεσιών σχολικής υγείας, της ενηµέρωσης σε θέµατα κοινωνικού
προγραµµατισµού και κοινωνικής φροντίδας καθώς και κάθε άλλη δράση που
συνδέεται µε µέτρα πρόληψης στο πλαίσιο της Εθνικής Πολιτικής για τη
∆ηµόσια Υγεία,
(ζ) την παροχή εξ αποστάσεως ιατρικών συµβουλών και υπηρεσιών µε την
χρήση προηγµένων τεχνολογιών και υποδοµών.
(η) την παροχή υπηρεσιών σχολικής υγείας
(θ) την παροχή υπηρεσιών οικογενειακού προγραµµατισµού.
Πού είµαστε?
Στον ελλαδικό χώρο στη τελευταία δεκαετία έχουν ξεκινήσει πολυάριθµα
µικρά πιλοτικά προγράµµατα που ως επί το πλείστον έµειναν πιλοτικά. Με
κάποιες εξαιρέσεις πυρήνων επιτυχίας όπως είναι : 7
Παρατηρήσεις:
Στατιστικά από έρευνες που έχουν γίνει στα πιλοτικά αυτά προγράµµατα τα
αποτελέσµατα ήταν µικτά αρνητικά και θετικά (µικρό δείγµα ασθενών –
αποσπασµατικότητα των συστηµάτων). ∆εν έχει καταδειχθεί µε σαφή τρόπο η
σχέση κόστους-οφέλους και η αποδοτικότητα των εφαρµογών αυτών. Εν
µέρει διότι τα δεδοµένα που έχουµε για το δείγµα των ασθενών που έχουν
χρήση των συστηµάτων αυτών είναι µικρό και λόγω της αποσπασµατικότητας
των λύσεων των συστηµάτων αυτών. 8
Η ερµηνεία των αποτελεσµάτων δεν σηµαίνει ότι απέτυχαν τα συγκεκριµένα
συστήµατα αλλά µάλλον είναι µια ευκαιρία για να γίνει µια αναφορά σε κρίσιµα
θέµατα για µια επιτυχηµένη υλοποίηση συστηµάτων τηλεµατικής.
Κρίσιµα θέµατα για µια επιτυχηµένη υλοποίηση είναι:
Βαθιά ανάλυση των απαιτήσεων των χρηστών η οποία θα βελτιώσει την
αποδοχή των χρηστών.
∆έσµευση του οργανισµού και των διοικητικών αρχών υγέιας για το
ακολοθούµενο σχέδιο ανάπτυξης του συστήµατος.
Σχεδίαση επικεντρωµένη στο χρήστη ( π.χ φιλικές διεπαφές χρήστη)
Υποκίνηση των χρήστών ( επαγγελµατιιών υγείας αλλά και ασθενών)
Παροχή εργαλείων για την κατάλληλη εκπαίδευση των χρηστών.
Ελαχιστοποίηση φόρτου εργασίας ( π.χ αυτοµατοποίηση διαδικασιών)
Ενσωµάτωση ασφάλειας και εµπιστευτικότητας.
Γενικά µπορούµε να πούµε ότι η τηλεµατική πρέπει να πορεύεται παράλληλα
µε την ανάπτυξη πληροφοριακής υποδοµής του συστήµατος υγείας. Η
υιοθέτηση ολοκληρωµένων πληροφοριακών συστηµάτων και ηλεκτρονικού
φακέλου ασθενούς αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας προγραµµάτων
τηλεµατικής. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγµα της Σουηδίας. Το
πρόγραµµα τηλειατρικής συνδέει 80 δηµόσια νοσοκοµεία, 800 κέντρα
πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας, 900 φαρµακεία και ιδιωτικά ινστιτούτα
χρησιµοποιώντας ιδιωτικό δίκτυο.
Το 1997 σε συνέδριο για την τηλεµατική στα νησιά µε συµµετέχοντες :
Πανεπιστήµιο Αθηνών, ΤΕΕ, Σισµανόγλειο νοσοκοµείο είχε προταθεί:
1) η σύσταση Εθνικού Κέντρου Τηλεµατικής το οποίο θα ηγηθεί της
προσπάθειας για εγκατάσταση συστηµάτων τηλεµατικής στα νησιά. Με
σκοπό την υποστήριξη ενός Εθνικού δικτύου Τηλειατρικής µε τη
διασύνδεση παροχέων και χρηστών ανεξάρτητα συστήµατος
διεπαφής, πλατφόρµας λογισµικού, και πρωτοκόλλου επικοινωνίας
ώστε να φτάσουµε σε ένα ιατρικό ιστό µε δοµή παρόµοια µε αυτή του
διαδικτύου.
2) Η δηµιουργία εθνικού σηµείου αναφοράς για την τηλεµατική . Κρίθηκε
ότι χρειάζεται µια διευρυµένη οµάδα εργασίας για την τηλειατρική µε
θεσµικά µέλη από όλους τους εµπλεκόµενους φορείς ( π.χ
Νοσοκοµεία, Ερευνητικά Κέντρα- Πανεπιστήµια , ΟΤΕ, ΤΕΕ, Ιατρικός
Σύλλογος, ‘Ένωση Νοσηλευτών Ελλάδος, Υπουργεία, Κοινοβούλιο και
άλλα.) µε σκοπό και να διαµορφώσει εθνική τηλεµατική στρατηγική9
ώστε να υπερνικήσει τα εµπόδια προς την αποδοτική χρήση
τηλεµατικών εφαρµογών στην Ελλάδα. Η ∆ιευρυµένη οµάδα εργασίας
για την τηλεµατική θα έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως πύλη
εισόδου εξόδου πληροφοριών και να προχωρήσει στη συντήρηση
καταλόγου απογραφής για όλα τα προγράµµατα τηλεϊατρικής της
χώρας.
Αυτές οι προτάσεις για την εποχή που έγιναν ήταν προς τη σωστή
κατεύθυνση. Σήµερα συνεχίζεται η ανάγκη αυτή. Όµως λόγω της οικονοµικής
κρίσης αλλά και την ανάπτυξη της Αυτοδιοίκησης ιδιαίτερα µετά την ψήφιση
του Καλλικράτη, το συντονισµό των αποφάσεων και την χάραξη
στρατηγικής στον χώρο της τηλεµατικής της υγείας µπορεί να τον παίξει η
Αυτοδιοίκηση Β’(περιφέρεια) και Α’ Βαθµού (δήµοι), αναπτύσσοντας έτσι και
την συνεργασία µεταξύ τους τόσο µεταξύ διαφορετικών περιφεριών όσο και
διαφορετικών δήµων.
Η εγκατάσταση και αξιολόγηση των συστηµάτων αυτών πρέπει να γίνεται
συνεργατικά µέσω ενός δικτύου ατόµων που ανταλλάσουν µεταξύ τους
τεχνογνωσία, εµπειρία και που θα φροντίσουν να δηµιουργηθεί ένας κρίσιµος
αριθµός χρηστών µε σκοπό τη συντήρηση, ανατροφοδότηση και αναβάθµιση
της προσπάθειας.
Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης
Όπως αναφέρθηκε και προηγουµένως, η αυτοδιοίκηση µπορεί και
«επιβάλλεται» να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της
τηλεµατικής ιδιαίτερα στον χώρο της πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας και της
προληπτικής ιατρικής και νοσηλευτικής(εξάλλου προβλέπεται από τον
Καλλικράτη να µπορεί να παρέχει πρωτοβάθµια φροντίδα υγείας ) . Επειδή
και για την αυτοδιοίκηση πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα η υγεία µπορεί
αυτή να αναλάβει πρωτοβουλίες υιοθετώντας πολιτικές µε την δηµιουργία
ολοκληρωµένων συστηµάτων τηλεµατικής στην πρωτοβάθµια φροντίδα
υγείας κυρίως στα νησιά .
Η Αυτοδιοίκηση έχοντας ηγετικό και συντονιστικό ρόλο, µπορεί να βοηθήσει
στην επιτάχυνση της διάχυσης της γνώσης: 1. από τα Πανεπιστήµια π.χ.
εργαστήριο πληροφορικής υγείας και του ερευνητικού κέντρου κοινοτικής
νοσηλευτικής του τµήµατος Νοσηλευτικής Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου
Αθηνών, τµήµα ιατρικής φυσικής Καποδιστριακού Πανεπιστήµιου, το
Πανεπιστήµιου Κρήτης τµήµα πληροφορικής 2. των Νοσοκοµείων που ήδη
έχουν εµπειρία όπως το Σισµανόγλειο Νοσοκοµείο, κ.ά µε σκοπό την
ανάπτυξη δοµών πρωτογενούς δευτερογενούς πρόληψης, ανάπτυξη δοµών
πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας, κατ’ οίκον νοσηλείας και φροντίδας.
Η αυτοδιοίκηση συνεργαζόµενη µεταξύ της π.χ. περιφέρεια Αττικής και
περιφέρεια νοτίου Αιγαίου ή δήµος Αθηναίων και ∆ήµος Νάξου και µικρών10
κυκλάδων, µπορεί να δηµιουργήσει ένα ολοκληρωµένο σύστηµα
πρωτοβάθµιας φροντίδας-κοινοτικής φροντίδας - κατ’ οίκον φροντίδα –
πρωτογενή - δευτερογενή πρόληψη, αξιοποιώντας την τηλεµατική ιατρική και
νοσηλευτική.
Αναµενόµενα οφέλη. 11
Αντιρρήσεις
Παρά τα προφανή και πολλαπλά οφέλη οι νέες τεχνολογίες ενοχοποιούνται
για τη µεγάλη αύξηση των δαπανών υγείας, ειδικότερα σ΄εκείνα τα συστήµατα
που η διάχυση αυτών των νέων τεχνολογιών γίνεται ανεξέλεγκτα και η χρήση
τους είναι συχνά αλόγιστη.
Υπάρχει ένας µη βάσιµος φόβος για αποπροσωποίηση της φροντίδας του
ασθενούς και την απώλεια του ανθρωποκεντρικού και ολιστικού της
χαρακτήρα.
Συµπεράσµατα
1. Εξαιτίας της γεωγραφικής ιδιοµορφίας και της πολυδιάσπασης του
Ελληνικού εδάφους µε την ύπαρξη πολυάριθµων νησιών είναι
επιτακτική ανάγκη η υιοθέτηση λύσεων τηλεµατικής.
2. Οι προσπάθειες που έχουν γίνει µέχρι τώρα στον ελληνικό χώρο ήταν
πιλοτικές, µικρής κλίµακας µε εξαίρεση κάποιου πυρήνες επιτυχίας.
3. Είναι σηµαντικό να χαραχθεί στρατηγική σε επίπεδο τοπικής
αυτοδιοίκησης αναλαµβάνοντας ηγετικό ρόλο καθώς και συνεργατικό
µεταξύ των δύο βαθµών αυτοδιοίκησης αλλά και µεταξύ δήµων ή
περιφερειών π.χ. περιφέρειας Αττικής και δήµου Νάξου και µικρών
κυκλάδων. 12
4. Αναβάθµιση των παρεχοµένων υπηρεσιών υγείας σε επίπεδο τοπικής
αυτοδιοίκησης (προβλέπεται από τον τελευταίο νόµο τον Καλλικράτη).
5. Η τηλεµατική µπορεί να αποτελέσει όχηµα για την υλοποίηση
ολοκληρωµένων προγραµµάτων πρωτογενούς-δευτερογενούς
πρόληψης και πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας –κοινοτικής φροντίδας
και κατ’ οίκον φροντίδα στα νησιά του νότιου Αιγαίου.
6. Με τη εφαρµογή σωστά σχεδιασµένων συστηµάτων τηλεµατικής γίνεται
καλύτερη διαχείριση του ήδη υπάρχοντος ανθρώπινου δυναµικού στην
υγεία σε µια περίοδο οικονοµικής κρίσης.
7. Προσέγγιση της αρχής της ισότιµης πρόσβασης των πολιτών
αποµακρυσµένων περιοχών σε επιστήµονες µε εξειδικευµένη γνώση.
8. Μείωση του αισθήµατος ανασφάλειας και αποµόνωσης των νησιωτών
και τουριστών.
9. Ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης.
10. Ελαχιστοποίηση άσκοπων µετακινήσεων που συνεπάγεται µείωση
κόστους.
11. Ποιοτικότερη απάντηση συστήµατος υγείας σε επείγοντα συµβάντα και
διάσωση ανθρώπινων ζωών.
12. ∆ιευκόλυνση και αναβάθµιση συνεχιζόµενης εκπαίδευσης λειτουργών
υγείας.
13. Συµπαράσταση στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό στο κέντρο υγείας.
14. Εκσυγχρονισµός του περιβάλλοντος εργασίας του ιατρονοσηλευτικού
προσωπικού µε χρήση σύγχρονης τεχνολογίας και υπηρεσιών.
Επίλογος
Η τηλεµατική σε ένα ολοκληρωµένο σύστηµα
πρωτοβάθµιας φροντίδας έχει ως αποτέλεσµα την
είσοδο εξειδικευµένου επαγγελµατιών υγείας στο
σπίτι του κάθε κυκλαδίτη. http://ecoanemos.files.wordpress.com/2011/08/staggelidou_eisigisiimeridanaxos.pdf
4.Τρόπος Λειτουργίας.
Το ολοκληρωμενο σύστημα τηλειατρικης αποτελείται απο φορητές συσκευές για την αξιολόγηση της καρδιακής λειτουργίας, αναπνευστικής λειτουργίας, αρτηριακής πίεσης, βασικών αιματολογικων δεικτών και για τον τοκετό.
Οι φορητές συσκευές έχουν όλες πιστοποίηση CE MEDICAL DEVICE που τις καθιστά άκρως αξιόπιστες και ενδεδειγμένες για ιατρικές μετρήσεις, είναι εύκολες στην χρήση και λειτουργούν με το πάτημα ενός απλού πλήκτρου.
Η αποστολή των μετρήσεων στον θεράποντα ιατρο ή στο εξειδικευμένο ιατρικό κέντρο γίνεται μέσω:
Η συλλογή των δεδομένων του εκάστοτε χρήστη γίνεται απο τον θεράποντα ιατρό ή το εξειδικευμένο ιατρικό κέντρο μέσω σταθερών ή φορητών υπολογιστών ή tablet PC με πρόσβαση στο διαδίκτυο και η ανάλυση των δεδομένων με ειδικά υπολογιστικα προγράμματα. Η χρήση του συστήματος τηλειατρικης μπορει να γίνει οπότε θελήσει ο χρήστης κατα τη δειαρκεια όλης της ημέρας και ενδείκνυται για προληπτικούς λόγους, για παρακολούθηση χρόνιων νοσημάτων ενώ αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμο σε περίπτωσεις οξεων και αιφνιδιων συμπτωμάτων.
Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης το ιατρικο κέντρο ανοίγει μεσω υπολογιστη ένα κρυπτογραφημένο κανάλι βίντεο κλήσης με τον ασθενη, όπου ο συνδυασμός των live εξετάσεων τηλειατρικης και η βιντεο-συνεντευξη ασθενη και ιατρού, διευκολυνει την διάγνωση και αντιμετώπιση του περιστατικού αλλα παραλληλα δημιουργει ένα ισχυρό αίσθημα ασφαλείας, ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς απομακρυσμένων περιοχων.
|
Ηλεκτρονικός Ιατρικος Φάκελος.
Για κάθε ασθενή δημιουργείται στον ειδικό server της εταιρείας μας ένας απόρρητος ηλεκτρονικός ιατρικός φάκελος με όλο το ιατρικό ιστορικό, την φαρμακευτική αγωγή αλλά και όλες τις πρόσφατες και παλαιές ιατρικές μετρήσεις μέσω του ολοκληρωμένου συστήματος τηλειατρικής.
Με αυτόν τον τροπο κάθε ασθενής διαθέτει ένα υπερσύγχρονο ιατρικό φάκελο (EMR- electronic medical record) προσβάσιμο απο οποιοδήποτε σημείο του κόσμου, μόνο απο τον ίδιο, τον θεράποντα ιατρό και το εξειδικευμένο ιατρικό κέντρο.
Ο ηλεκτρονικός ιατρικος φάκελος είναι άκρως σημαντικός και πρακτικός για την συνεχόμενη παρακολούθηση του ασθενή, για την βελτίωση ή επιδείνωση της κατάστασης αυτού και συνεπώς για τη λήψη γρήγορων αποφάσεων όπως την επείγουσα διακομιδή του σε ιατρικό κέντρο εκτάκτων περιστατικών (στηθάγχη σε περίπτωση έμφραγματος, πνευμονικό οίδημα, υπέρταση κα) αλλά και για αποφάσεις όπως την συνέχεια, αλλαγή ή διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής.
Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης το ιατρικό κέντρο ανοίγει μεσω υπολογιστή ένα κρυπτογραφημένο κανάλι βίντεο κλήσης με τον ασθενή, όπου ο συνδυασμός των live εξετάσεων τηλειατρικής και η βίντεο-συνέντευξη ασθενή και ιατρού, διευκολυνει την διάγνωση και αντιμετώπιση του περιστατικού αλλά παράλληλα δημιουργεί ένα ισχυρό αίσθημα ασφάλειας, ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς απομακρυσμένων περιοχων.
|
Καρδιακή λειτουργία:
|
Αναπνευστική λειτουργία:
|
Αρτηριακή πίεση & Γλυκαιμία:
|
Κορεσμός Οξυγόνου αίματος:
Σωματικό βάρος:
|
5.ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ
ΤΗΛΕΪΑΤΡΙΚΗΣ
5.1.Τηλεσυµβουλευτική και τηλεδιάγνωση
Με τον όρο Τηλεσυµβουλευτική εννοούµε το διαµοιρασµό ιατρικών εικόνων και
άλλων δεδοµένων του ασθενή µεταξύ του γιατρού που τον εξετάζει και ενός ή
περισσοτέρων ειδικών, οι οποίοι βρίσκονται σε άλλες περιοχές. Στο παρακάτω σχήµα
φαίνεται ένα τέτοιο παράδειγµα. Σε αυτή την περίπτωση η πρώτη διάγνωση γίνεται
από τον κατά τόπο γιατρό, ενώ οι ειδικοί τον βοηθούν να καταλήξει σε µια πιο
ακριβή διάγνωση.
Σχήµα : Τηλεσυµβουλευτική. Ο τοπικός γιατρός κάνει την πρώτη διάγνωση, διοχετεύει τις πληροφορίες στους ειδικούς και
εκείνοι χρησιµοποιώντας επιπλέον στοιχεία (από αρχεία και πληροφορίες του ασθενή) τον συµβουλεύουν προς την ορθή
κατεύθυνση. Στην τηλεδιάγνωση η πρώτη διάγνωση γίνεται από τους ειδικούς και ακολουθείται η αντίστροφη διαδικασία.
Οι ειδικοί αξιολογούν τα δεδοµένα που λαµβάνουν και ανατρέχουν σε
προυπάρχουσες πληροφορίες του ασθενή που είναι αποθηκευµένες στο σύστηµα του
ηλεκτρονικού φακέλου, στα συστήµατα αρχειοθέτησης και διαχείρισης εικόνων και
σε άλλα συστήµατα. Η επικοινωνία µεταξύ του τοπικού γιατρού και των ειδικών
µπορεί να γίνει και σε περιβάλλον εικονοδιάσκεψης, ιδιαίτερα όταν απαιτείται
αµεσότητα στην επικοινωνία.
Η τηλεδιάγνωση οµοίως αναφέρεται στο διαµοιρασµό ιατρικών εικόνων και
άλλων δεδοµένων του ασθενή µεταξύ του γιατρού που τον εξετάζει και ενός η
περισσοτέρων ειδικών , αλλά η πρώτη διάγνωση γίνεται από τους ειδικούς. Είναι
αυτονόητο ότι στην τηλεδιάγνωση η απώλεια πληροφοριών κατά την µετάδοση όπως
η κακή ποιότητα στην εικόνα, είναι απαγορευτική. Η τηλεδιάγνωση µπορεί να
εφαρµοστεί ιδιαίτερα σε επείγουσες περιπτώσεις που δεν υπάρχει κάποιος γιατρός
παρών στο περιστατικό και πρέπει να γίνει άµεση εκτίµηση τόσο της κατάστασης του
ασθενή όσο και της ανάγκης µεταφοράς του σε κάποιο κεντρικό νοσοκοµείο. 37
Οι εφαρµογές της τηλεδιάγνωσης και της Τηλεσυµβουλευτικής είναι εξαιρετικά
χρήσιµες για την Ελλάδα καθώς η γεωγραφική της κατανοµή απαιτεί σύγχρονους
τρόπους πρόσβασης αποµακρυσµένων και δύσβατων περιοχών που δεν διαθέτουν
εξειδικευµένο ή οποιοδήποτε ιατρικό προσωπικό. Όταν η τηλεδιάγνωση
πραγµατοποιείται σε πραγµατικό χρόνο γεννώνται σηµαντικά οφέλη και για την
προνοσοκοµειακή επείγουσα ιατρική, όπως για τη διακοµιδή µε ελικόπτερο σε
νησιωτική περιοχή.
Η τηλεδιάγνωση βρίσκει εφαρµογή σε διάφορους τοµείς της ιατρικής επιστήµης
όπως την καρδιολογία (τηλεκαρδιολογία) και την ακτινολογία (τηλεακτινολογία), την
πνευµονολογία (τηλεπνευµονολογία) και την παθολογία (τηλεπαθολογία). Τέλος , ο
συνδυασµός προηγµένων υπηρεσιών τηλεπαρακολούθησης και τηλεδιάγνωσης ευνοεί
τη δυνατότητα τηλεδιαχείρισης των διαγνωστικών και θεραπευτικών διαδικασιών.
5.2.Συνεργατική διάγνωση
Πολλές φορές για να γίνει η τελική διάγνωση της κατάστασης ενός ασθενή, είναι
απαραίτητο να συνεργάζονται γιατροί διαφορετικών ειδικοτήτων που βρίσκονται σε
διαφορετικές τοποθεσίες. Είναι αυτονόητο ότι σε σοβαρές περιπτώσεις η διάγνωση
πρέπει να γίνεται γρήγορα και µε µεγάλη ακρίβεια. Η συνεργατική διάγνωση, ως
εφαρµογή της Τηλεϊατρικής, δίνει την λύση σε αυτή την περίπτωση. Οι
συνεργαζόµενοι γιατροί χρησιµοποιούν την τεχνολογία της τηλεϊατρικής και
ανταλλάσουν πληροφορίες, όπως εικόνες και εργαστηριακά δεδοµένα ασθενή, και
παρουσιάζουν τις απόψεις τους. Ακολούθως, καταλήγουν σε µια κοινή απόφαση, όχι
µόνο για την νόσο αλλά και για το σχέδιο θεραπείας που πρέπει να ακολουθήσουν. Σε
αυτή τη διαδικασία µπορεί να συµµετέχουν δύο ή περισσότεροι γιατροί διαφορετικών
ειδικοτήτων.
Οι τρόποι επικοινωνίας δεν αποκλείουν την παραδοσιακή απλή τηλεφωνική
συνεννόηση ή τη χρήση του ηλεκτρονικού ταχυδροµείου, αλλά επεκτείνονται µε τις
εικονοδιασκέψεις, όπου συνυπάρχουν οι δυνατότητες µετάδοσης πολυµέσων (ήχος,
βίντεο, και εικόνα)
5.3.Τηλεφροντίδα στο σπίτι
Η φροντίδα στο σπίτι είναι ένα πεδίο εφαρµογής της τηλεϊατρικής, όπου χρήστης
µια υπηρεσίας είναι ο ασθενής στο σπίτι και παροχέας είναι ένα µηχάνηµα που
βρίσκεται στο σπίτι του ασθενή αλλά ελέγχεται από κάποιον άνθρωπο από απόσταση.
Αυτού του είδους οι υπηρεσίες αποτελούν την τηλεφροντίδα. Μερικά παραδείγµατα
τηλεφροντίδας είναι τα ακόλουθα:
Συστήµατα ασφαλείας (Συστήµατα τηλεσυναγερµού ή απλού συναγερµού,
πυρασφάλειας και λοιπές συσκευές προειδοποίησης)
Υποστήριξη καθηµερινών δραστηριοτήτων µε συστήµατα υποβάθµισης και
συστήµατα ελέγχου/συµβουλής από απόσταση. 38
∆ιαχείριση από απόσταση και έλεγχος των συσκευών που βρίσκονται στο
σπίτι από τους επαγγελµατίες υγείας τηλεχειρισµός συστηµάτων αερισµού)
Η συγκεκριµένη εφαρµογή τηλεϊατρικής µπορεί να γίνει περισσότερο κατανοητή
στην περίπτωση ενός συστήµατος συναγερµού και επιτήρησης ενός ηλικιωµένου. Το
σύστηµα συναγερµού διεγείρεται είτε από τον ηλικιωµένο είτε αυτόµατα. Η
αυτόµατη διέγερση του γίνεται όταν ο ασθενής χάσει τις αισθήσεις του ή αδυνατεί να
πιέσει το κουµπί συναγερµού ή όταν δεν µπορεί να µετακινηθεί εύκολα προς την
συσκευή. Το σύστηµα αυτό αποτελείται από:
Μια συσκευή ενεργοποίησης συναγερµού
Τον κεντρικό σταθµό επιτήρησης που ελέγχει τη συσκευή παρακολούθησης
του ασθενή
Ένα µέσο επικοινωνίας που µπορεί να είναι ακόµη και µια απλή τηλεφωνική
γραµµή
Πιθανόν ένα ευρύτερο δίκτυο που µπορεί να συνδέει το σπίτι του ηλικιωµένου
µε κάποιο συγγενή ή γείτονα σε κοντινή απόσταση, ώστε σε περίπτωση
συναγερµού ταυτόχρονα µε το κέντρο να ειδοποιηθεί άµεσα και κάποιος που
βρίσκεται πού κοντά στον ασθενή
5.4.Τηλεκπαίδευση
Τα συστήµατα τηλεϊατρικής χρησιµοποιούνται επίσης στην εκπαίδευση των
επαγγελµατιών υγείας. ∆ιάφορες εφαρµογές προσοµοίωσης µπορούν να διανεµηθούν
µέσω δικτύου από εκπαιδευτές, όπως η εφαρµογή προσοµοίωσης Voxel Man που
επιτρέπει την εξάσκηση των φοιτητών σε χειρουργικές επεµβάσεις στον εγκέφαλο.
Επιπλέον, το ∆ιαδίκτυο σε συνδυασµό µε τις σύγχρονες τεχνολογίες υπολογιστών
µπορεί να χρησιµοποιηθεί για τη συλλογή δεδοµένων, την παραγωγή γνώσης και τη
διανοµή της στους ενδιαφερόµενους.
Ένα σύστηµα τηλεκπαίδευσης µπορεί να έχει τη µορφή διδασκαλίας σε ένα ή
περισσότερους εκπαιδευόµενους σε πραγµατικό χρόνο ή τη µορφή αποστολής
εκπαιδευτικού υλικού µέσω δικτύου. Ένα τέτοιο σύστηµα ανάλογα µε τη µορφή του
µπορεί να συνδέει δύο ή περισσότερους σταθµούς δηλαδή ο εκπαιδευτής µπορεί να
συνδεθεί µε ένα ή περισσότερα κέντρα και να διδάξει πολλαπλάσιους39
εκπαιδευόµενους. Γενικά, προτιµάται η χρήση πολυµέσων (εικόνες, βίντεο, ήχος)
µαζί µε απλά δεδοµένα ενώ η διδασκαλία γίνεται σε περιβάλλον εκονοδιάσκεψης για
να υπάρχει αµεσότητα στην επικοινωνία.
5.5.Τηλεακτινολογία
Όπως προαναφέρθηκε, διάφορες κλινικές εφαρµογές τηλεϊατρικής είναι η
τηλεακτινολογία, η τηλεπαθολογία, η τηλεδερµατολογία, η τηλεογκολογία και η
τηλεψυχιατρική. Η τηλεακτινολογία είναι η πιο δηµοφιλής από τις υπόλοιπες.
Άλλωστε µια από τις πρώτες σκέψεις που έγινε πράξη αφορούσε τη µετάδοση
εικόνων ασθενών. Ένα σύστηµα τηλεακτινολογίας επιτρέπει τη µετάδοση εικόνων
ασθενών. Ένα σύστηµα τηλεακτινολογίας επιτρέπει τη µετάδοση εικόνων
(ακτινογραφιών, αξονικών/µαγνητικών τοµογραφιών και άλλων) σε απόσταση χωρίς
να απαιτείται η φυσική µεταφορά εικόνων από το ένα σηµείο στο άλλο ή η µεταφορά
των ασθενών σε εξειδικευµένα κέντρα. Έτσι οι εικόνες των ασθενών λαµβάνονται σε
οποιοδήποτε σηµείο (εφόσον υπάρχει ο αναγκαίος εξοπλισµός) και µεταδίδονται σε
ένα εξειδικευµένο κέντρο µε έµπειρο προσωπικό που τις αξιολογεί.
Οι εικόνες είτε είναι εξ αρχής σε ψηφιακή µορφή είτε ψηφιοποιούνται εκ των
υστέρων µε έναν ειδικό σαρωτή. Ακολούθως αποθηκεύονται σε ένα σύστηµα
αρχειοθέτησης και διαχείρισης εικόνων ή µεταδίδονται απευθείας. Η µετάδοση
γίνεται µεταξύ 2 σταθµών (αποστολέας – παραλήπτης ) και πρέπει να εφαρµόζονται
πρότυπα και κανόνες όπως φαίνεται στο παρακάτω σχήµα:
Σχήµα : Οι εικόνες αποθηκεύονται σε ένα σύστηµα αρχειοθέτησης και διαχείρισης εικόνων και µεταδίδονται απευθείας. Η
µετάδοση γίνεται µεταξύ 2 σταθµών (αποστολέας – παραλήπτης) και πρέπει να εφαρµόζονται πρότυπα και κανόνες. Στο
συγκεκριµένο σχήµα τόσο ο αποστολέας όσο και ο παραλήπτης είναι ακτινολόγοι και συνεργάζονται για να εκδόσουν τη
γνωµάτευση.
Η µετάδοση των ακτινολογικών εικόνων γίνεται µέσω τηλεφωνικών γραµµών,
τοπικών δικτύων ή δορυφόρων. Τέλος, φτάνοντας στον παραλήπτη εµφανίζονται
στον υπολογιστή του και αξιολογούνται. 40
Οι χρήστες σε ένα σύστηµα τηλεακτινολογίας µπορούν να χωριστούν σε τρεις
κατηγορίες. Ο διαχωρισµός αυτός συνδέεται άµεσα µε τις διαφορετικές όψεις ενός
συστήµατος τηλεακτινολογίας:
Ακτινολόγοι σε ετοιµότητα: Αυτοί οι χρήστες διαθέτουν ένα σταθµό λήψης
στο σπίτι τους. Το νοσοκοµείο στο οποίο εργάζονται τους µεταδίδει εικόνες
για άµεση επισκόπηση και γνωµάτευση, χωρίς απώλεια χρόνου.
Ακτινολόγοι στο νοσοκοµείο : Οι εικόνες του ασθενή µεταδίδονται στο
ακτινολογικό τµήµα και αξιολογούνται χωρίς χρονοτριβή από την εκεί οµάδα
γιατρών. Η µετάδοση γίνεται µέσω του τοπικού δικτύου του νοσοκοµείου
οπότε το συγκεκριµένο σενάριο περιορίζεται στο χώρο του νοσοκοµείου.
Γιατροί πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας και αποµονωµένων περιοχών. Οι
ανειδίκευτοι γιατροί αυτής της κατηγορίας στέλνουν τις εικόνες του ασθενή
σε ένα κεντρικό νοσοκοµείο για αξιολόγηση από έναν έµπειρο και
εξειδικευµένο ακτινολόγο. Η µετάδοση γίνεται µέσω τηλεφωνικών γραµµών ή
µέσω δορυφόρου.
Η τηλεακτινολογία εφαρµόζεται σε πολλές περιπτώσεις όπως σε στρατιωτικές
εφαρµογές , σε ιδιωτικά και δηµόσια ιδρύµατα, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Οι
ιατρικές εικόνες που µπορούν να ψηφιοποιηθούν και να µεταφερθούν µέσω δικτύου
είναι διαφορών ειδών : Αξονικές τοµογραφίες (CT), µαγνητικές τοµογραφίες
αγγειογραφίες, τοµογραφίες µε εκποµπή ποζιτρονίων (ΡΕΤ) , τοµογραφίες
εκπεµποµένων φωτονίων (SPECT), υπέρηχοι και σπινθηρογραφήµατα µε κάµερα.
Η τηλεακτινολογία καταρχήν αναβαθµίζει τη φροντίδα των ασθενών όπως στην
περίπτωση των ασθενών που δεν πρέπει να µετακινούνται. Επίσης τα έξοδα
µετακινήσεων µειώνονται και οι νοσοκοµειακοί πόροι αξιοποιούνται καλύτερα.
Επιπλέον οι γιατροί των αποµακρυσµένων περιοχών µπορούν να έχουν άµεση
πρόσβαση σε µεγάλα ακαδηµαϊκά κέντρα για βοήθεια στην ερµηνεία δύσκολων και
προβληµατικών περιπτώσεων. Τέλος η τηλεακτινολογία προσφέρει σηµαντικές
υπηρεσίες σε περιπτώσεις επείγουσας ανάγκης, όπου ο παράγοντας χρόνος στην
λήψη αποφάσεων είναι πολύ σηµαντικός.
Η κλινική αποδοχή της τηλεακτινολογίας και η σχέση κόστους αποτελέσµατος
των συστηµάτων τηλεακτινολογίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ενδεικτικά
αναφέρονται η εµπιστοσύνη που έχει ο ακτινολόγος για την ποιότητα των εικόνων
που λαµβάνει η αποτελεσµατικότητα των σταθµών αποστολής και λήψης ο χρόνος
µετάδοσης και το κόστος του εξοπλισµού και µετάδοσης.
5.6.Tηλεχειρουργική
Η τηλεχειρουργική ασχολείται µε (α) τη δυνατότητα χειρουργικής επέµβασης σε
αποµακρυσµένα µέρη και (β) τη δυνατότητα ενίσχυσης της χειρουργικής δεξιότητας.
Η δυνατότητα χειρουργικής παρουσίας στο διάστηµα, στον τόπο µίας φυσικής
καταστροφής, στο µέτωπο πολεµικών επιχειρήσεων, σε αποµονωµένους
ερευνητικούς σταθµούς ή στα νησιά ενός αρχιπελάγους είναι πραγµατικά
ελκυστική .Ίσως, όµως, το σηµαντικότερο πλεονέκτηµα της τηλεχειρουργικής είναι
η δυνατότητα να ενισχύει τη χειρουργική παρέµβαση µε την αύξηση της ακρίβειας, 41
της σταθερότητας ή της ποιότητας της απτικής αίσθησης και, κατ’ αυτό τον τρόπο,
να επιτρέπει την εκτέλεση µικροχειρουργικών ή ενδοαγγειακών επεµβάσεων.
Για να τονιστεί η αξία της ενίσχυσης της χειρουργικής δεξιότητας που
επιτυγχάνεται µε τη βοήθεια ροµποτικών συστηµάτων και τη χειρουργική επέµβαση
από απόσταση ,θα πρέπει να σηµειωθούν τα φυσικά όρια ακόµη και του πλέον
εκπαιδευµένου ανθρώπινου χεριού. Για παράδειγµα, ακόµη και µε την χρήση των
ισχυρότερων µικροσκοπίων είναι αδύνατη η ελεγχόµενη κίνηση σε απόσταση
µικρότερη των 100µm (100*10^-6 µέτρα).’Όµως σε µερικές χειρουργικές
εφαρµογές , όπως για παράδειγµα στη χειρουργική του αµφιβληστροειδούς µε
λέιζερ , η επιθυµητή ακρίβεια είναι της τάξης των 10-20µm καθώς το τοπικό
αγγειακό δίκτυο έχει µια πυκνότητα περίπου 25µm. Η αξία της επιθυµητής
ακρίβειας αποκαλύπτεται από το γεγονός ότι ο τραυµατισµός ενός εκ των αγγείων
προκαλεί αιµάτωµα και επακόλουθη τύφλωση.
Ωστόσο, το κύριο πλεονέκτηµα που παρέχουν οι ροµποτικοί βραχίονες είναι η
δυνατότητα τηλεχειρουργικής παρέµβασης σε περιοχές που είναι αντικειµενικά
δυσπρόσιτες( για παράδειγµα στο διάστηµα) ή δυσχερώς προσπελάσιµες
ανατοµικά(για παράδειγµα η ανατοµική περιοχή της βάσεως του εγκεφάλου).
5.7.Τηλεραδιολογία
Ως τηλεραδιολογία ορίζεται η ηλεκτρονική µεταφορά ραδιολογικών εικόνων, όπως
εικόνες υπερήχων, ακτινογραφίες, κ.α., από µια περιοχή σε µια άλλη όπου υποθέτουµε ότι
υπάρχει εξειδικευµένη οµάδα γιατρών µε σκοπό την παροχή διάγνωσης ή και συµβουλής µε
βάση πάντα την ηλεκτρονική εικόνα που τους έχει αποσταλεί.
Ειδικά για τον τοµέα της ραδιολογίας το σύστηµα που πρόκειται να εγκατασταθεί θα
πρέπει:
1. Να είναι αξιόπιστο.
2. Να παρέχει υψηλής ποιότητας ηλεκτρονικές εικόνες.
3. Η πρόσβαση στην ιατρική εικόνα να γίνεται εύκολα και γρήγορα.
4. Το σύστηµα να είναι εύκολα χρησιµοποιούµενο.
Η τηλεραδιολογία είναι ο κλάδος εκείνος της τηλεϊατρικής ο οποίος βρίσκει ίσως την
µεγαλύτερη απήχηση. Ένας γιατρός ο οποίος έχει τον εξοπλισµό και την ικανότητα να
λαµβάνει ψηφιακές ραδιολογικές εικόνες, καθώς και τον εξοπλισµό να τις αποστείλει µπορεί
να ζητήσει την συµβουλή ή και την γνωµάτευση ενός πιο εξειδικευµένου συναδέλφου
του.Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η άσκοπη µεταφορά του ασθενούς, ενώ η ποιότητα
παροχής υπηρεσιών υγείας αναβαθµίζεται. Εξοικονοµούνται επίσης αρκετά χρήµατα.
Τα βασικά µέρη ενός συστήµατος τηλεραδιολογίας είναι:
1. Λήψη – ∆ιαχείριση ψηφιακής εικόνας.
2. Παρουσίαση εικόνας.
3. ∆ίκτυο τηλεπικοινωνιών.
4. ∆ιερµηνεία. 42
∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
Ανάλογα µε την εφαρµογή και το είδος της ραδιολογικής εικόνας που έχουµε να
αποστείλουµε χρειαζόµαστε και την κατάλληλη ανάλυση για τις εικόνες µας. Ο παρακάτω
πίνακας είναι ενδεικτικός:
Η λήψη της ψηφιακής ιατρικής εικόνας µπορεί να γίνει ως εξής:
α. Από αναλογικό φιλµ µέσω π.χ. ενός laser scanner.
β. Με την απευθείας λήψη ψηφιακών ραδιολογικών εικόνων µέσω ψηφιακών ραδιολογικών
µηχανηµάτων.
γ. Από την αναλογική έξοδο του ραδιολογικού µηχανήµατος µε την χρήση frame grabber.
Ειδικότερα όσο αφορά την ραδιολογία έχει αναπτυχθεί το πρότυπο εικόνας DICOM.
Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι:
1) Η χρήση µοντέλων πληροφοριών ως βάση σχεδίασης για την ανάπτυξη δοµών δεδοµένων.
2) Εφαρµογή στα δίκτυα και όχι µόνο σε επικοινωνία σηµείου µε σηµείο (point to point). Το
πρότυπο DICOM ενθαρρύνει την διασύνδεση του εξοπλισµού λήψης της εικόνας µε τα
ΤΥΠΟΣ
ΡΑ∆ΙΟΛΟΓΙΚΗΣ
ΕΙΚΟΝΑΣ
ΑΝΑΛΥΣΗ
FILE SIZE
Ακτίνες Χ
2048 × 2048×12 bits 32 Mb
512×512×10 bits
1024×1024×10 bits
Μαστογραφία 4096×5120×12 bits 160 Mb
Υπολογιστική Τοµογραφία
(CT)
512×512×12 bits 15 Mb
Μαγνητική Τοµογραφία
(MRI)
256×256×12 bits×50
images
6,3 Mb
Υπέρηχος 256×256×8 bits 1,5 Mb
640×480×8 bits
Πυρηνική Ιατρική 128×128×8 bits 0,4 Mb 43
δίκτυα ενώ είναι συµβατό και µε την point to point µετάδοση. Καθορίζει επίσης ως µοντέλο
επικοινωνίας το client – server.
3) Η ύπαρξη «επιπέδων προσαρµογής» (conformance levels) για το υλικό του συστήµατος,
ως προς την αντίδρασή τους στις εντολές του χειριστή και στην µεταφορά δεδοµένων.
Συµπίεση δεδοµένων:
Πολλά τηλεραδιολογικά συστήµατα συµπιέζουν την εικόνα και τα δεδοµένα που
πρόκειται να αποστείλουν είτε διότι το bandwidth του δικτύου δεν επιτρέπει στην
πληροφορία να µεταδοθεί αυτούσια είτε διότι ο αποθηκευτικός χώρος που υπάρχει για τα
αρχεία είναι περιορισµένος. Οι πιο συνηθισµένοι τρόποι συµπίεσης δεδοµένων λοιπόν για τις
εφαρµογές τηλεραδιολογίας είναι ο Huffman coding και ο αλγόριθµος run – length. Για την
συµπίεση της ψηφιακής εικόνας συνήθως χρησιµοποιείται η JPEG συµπίεση
εικόνας καθώς επίσης και ο wavelet transform ο οποίος χρησιµοποιείται για υψηλό βαθµό
συµπίεσης (30:1) κυρίως για εικόνες υψηλής ανάλυσης (mammography). O wavelet
transform είναι διακριτός γραµµικός µετασχηµατισµός ο οποίος αποσυνθέτει το αρχικό
φάσµα του σήµατος σε µπάντες συχνοτήτων χρησιµοποιώντας τα κατάλληλα φίλτρα και στην
συνέχεια την κωδικοποίησή τους ανά συχνότητες.
Παρουσίαση Εικόνας:
Για τις εφαρµογές της τηλεραδιολογίας όπου και η πιο ασήµαντη λεπτοµέρεια µπορεί να
παίξει καθοριστικό ρόλο στην διάγνωση η οπτική αντίληψη πρέπει να είναι συγκρίσιµη
τουλάχιστον µε την ποιότητα εκτύπωσης laser σε φιλµ. Τα χαρακτηριστικά της
παρουσιαζόµενης εικόνας είναι:
1. Η πιστότητα (Fidelity) καθορίζεται τόσο από την µέτρηση φυσικών παραµέτρων της
εικόνας όπως ο φωτισµός (luminance) το dynamic range, η παραµόρφωση (distortion), η
ανάλυση της εικόνας και τέλος ο θόρυβος, όσο και από ψυχοτεχνικά χαρακτηριστικά όπως
για παράδειγµα κάποια tests που αφορούν λεπτοµέρειες για την επιθυµητή αντίθεση της
εικόνας.
2. Το ποσό της πληροφορίας που περιέχει µια τέτοια εικόνα και αυτό ορίζεται για
παράδειγµα από την ικανότητα όρασης και διάγνωσης κάποιων σηµαντικών λεπτοµερειών
πάνω στην εικόνα καθώς επίσης και η ικανότητα εξακρίβωσης κάποιων ανωµαλιών.
5.8.Τηλεκαρδιολογία
Οι πρώτες εφαρµογές τηλεκαρδιολογίας εµφανίστηκαν εδώ και 70 χρόνια,
χρησιµοποιώντας το τηλεφωνικό δίκτυο για την “τηλε-ακρόαση” καρδιακών ήχων
και αναπνευστικών ακροαστικών ευρηµάτων χρησιµοποιώντας ευαίσθητα µικρόφωνα
συνδεδεµένα στο τηλεφωνικό δίκτυο. Η τηλεκαρδιολογία, ξεκίνησε να αναπτύσσεται
περισσότερο την δεκαετία του 1970 όπου χρησιµοποιήθηκε το FAX για τη µετάδοση
καρδιογραφικών και εγκεφαλογραφικών εκτυπώσεων µέσω τηλεφωνικού δικτύου.
Σήµερα η τηλεκαρδιολογία χρησιµοποιείται κυρίως για να µεταδίδει
καρδιογραφήµατα που λαµβάνονται από φορητούς και µη καρδιογράφους µε 12
ακροφύσια (βεντούζες) από όπου λαµβάνεται το σήµα. Οι σταθµοί στην συνέχεια
µπορούν να εγγράψουν το σήµα αυτό και να το αποστείλουν µέσω δικτύου44
ενσύρµατου ή και ασύρµατου. Στην περιοχή της τηλεκαρδιολογίας απευθύνεται και η
αποστολή ηχοκαρδιογραφηµάτων, καρδιακών παλµών, ηχητικών µηνυµάτων και
εικόνων.
Βασικές απαιτήσεις:
Οι βασικές απαιτήσεις για µια τηλεκαρδιολογική εφαρµογή είναι τόσο τεχνικές
όσο και οργανωτικές.
Α. Οργανωτικές απαιτήσεις και υποστηρικτικά συστήµατα:
Μια οµάδα από ειδικούς καρδιολόγους που καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα
ειδικοτήτων (ειδικός καρδιολόγος, επεµβατικός καρδιολόγος,
καρδιοχειρούργος), καθώς επίσης και από το κατάλληλο νοσηλευτικό
προσωπικό.
Η υπηρεσία θα πρέπει να είναι διαθέσιµη σε 24ωρη βάση.
Ο χρόνος απόκρισης της υπηρεσίας θα πρέπει να είναι µικρότερος της µισής
ώρας, χρόνος κρίσιµος για την αντιµετώπιση εµφραγµάτων.
Β. Τεχνικές απαιτήσεις:
Personal Computer (PC)
Ψηφιακός ηλεκτροκαρδιογράφος (digital ECG) συνδεόµενος µε το PC
συνήθως από την σειριακή θύρα
Ελάχιστη απαίτηση αφιερωµένης τηλεφωνικής γραµµής (ασύρµατη ή
ενσύρµατη)
Στην περίπτωση χρήσης δικτύων υψηλής ταχύτητας είναι δυνατή η χρήση
επιπλέον εξοπλισµού όπως:
Ηλεκτροκαρδιογράφηµα, ηχοκαρδιογράφηµα, µετάδοση ζωτικού σήµατος,
µετάδοση αυτών σε πραγµατικό χρόνο (απαίτηση για δίκτυο 256 Kbps).
Videoconferencing.
∆υνατότητα αναζήτησης σε βάση δεδοµένων παλαιοτέρων
ηλεκτροκαρδιογραφηµάτων καθώς και πληροφοριών που σχετίζονται µε
ιατρικά δεδοµένα του ασθενούς.
5.9.Τηλεπαθολογία
Η τηλεπαθολογία είναι η χρήση τηλεπικοινωνιακών και υπολογιστικών µέσων για
την εξ' αποστάσεως διευκόλυνση παθολογοανατοµιών εξετάσεων. Ήδη από το 1968
είχε αναπτυχθεί µία πειραµατική διάταξη ή οποία µε την χρήση µίας ασπρόµαυρης
κάµερας συνδεµένης σε ένα µικροσκόπιο µετέδιδε εικόνες παθολογοανατοµικές µέσω
µικροκυµατικής ζεύξης. Παρότι η εφαρµογή δεν είχε κλινικό χαρακτήρα, πέτυχε να
αναδείξει τις δυνατότητες ανάπτυξης τέτοιων τηλεϊατρικών εφαρµογών. Το 1986 µε
την χρήση δορυφορικών διαύλων και µίας υψηλής ευκρίνειας κάµερας συνδεδεµένης
σε ένα ηλεκτρονικό µικροσκόπιο έγινε δυνατή η µετάδοση υψηλής ανάλυσης εικόνων45
βιοψίας αλλά και ο εξ' αποστάσεως µηχανικός έλεγχος του µικροσκοπίου (εστίαση,
µεγέθυνση, κλπ).
Οι εφαρµογές της τηλεπαθολογίας µπορούν να χωριστούν στις παρακάτω
κατηγορίες:
Α) Στατική τηλεπαθολογία η οποία περιλαµβάνει τις εφαρµογές αποστολής
στατικών εικόνων µε διάφορους τρόπους.
Β) Κινητική τηλεπαθολογία η οποία περιλαµβάνει τις περιπτώσεις χειρισµού του
µικροσκοπίου από απόσταση. Οι εικόνες µπορούν να σταλούν µε πλήρη ανάλυση ή
σε αντίθετη περίπτωση ως στατικές εικόνες που έχουν υποστεί συµπίεση ή
ταυτόχρονα και τις δύο.
Γ) ∆υναµική τηλεπαθολογία η οποία εκτός από τις εφαρµογές της Β κατηγορίας
συµπεριλαµβάνει την ικανότητα αποστολής έγχρωµων µη συµπιεσµένων εικόνων σε
πραγµατικό χρόνο.
Βασικές απαιτήσεις:
Για όποια εφαρµογή της τηλεπαθολογίας και αν µιλάµε, ο τυπικός εξοπλισµός
περιλαµβάνει µια υψηλής ευκρίνειας κάµερα συνδεδεµένη σε ένα µικροσκόπιο, ένα
υπολογιστικό σταθµό ψηφιοποίησης κωδικοποίησης και µετάδοσης εικόνας (όταν η
κάµερα δεν παράγει ψηφιακά δεδοµένα, δηλ. πρόκειται για αναλογική CCD κάµερα),
καθώς και το υπολογιστικό σύστηµα λήψης απεικόνισης και αποθήκευσης για την
πλευρά του ειδικευόµενου ιατρού.
Γενικά οι απαιτήσεις ενός τέτοιο συστήµατος είναι:
1) Multimedia βάση δεδοµένων για πιθανή ανασκόπηση προηγουµένων βιοψιών:
Αποτελεί µια από τις βασικότερες απαιτήσεις για ένα σύστηµα τηλεπαθολογίας αφού
για την εξαγωγή µιας διάγνωσης ή για την παρακολούθηση της πορείας µιας
ασθένειας απαιτούνται και εικόνες που έχουν ληφθεί στο παρελθόν.
2) Έγχρωµες εικόνες κατάλληλης ανάλυσης κάτι που εξαρτάται από την ισχύ του
ηλεκτρονικού µικροσκοπίου: Η διάγνωση στην τηλεπαθολογία στηρίζεται στην
ανάλυση της έγχρωµης εικόνας. Με 8 bit dynamic range µπορεί να παρουσιαστεί
επαρκές ποσοστό πληροφορίας. Τα συστήµατα απόκτησης εικόνας της
τηλεπαθολογίας στηρίζονται σε βιντεοκάµερες που έχουν µη γραµµική απόκριση
(gamma correction). Το φαινόµενο αυτό αντιστρέφεται στην παρουσίαση της εικόνας.
3) ∆υνατότητα ελέγχου του χρώµατος από απόσταση: Επειδή η διάγνωση στην
τηλεπαθολογία στηρίζεται πολύ στην έγχρωµη εικόνα που λαµβάνει ο εξ’
αποστάσεως γιατρός, µια πιθανή αλλοίωση στο χρώµα µιας περιοχής της εικόνας από
εξωγενείς παράγοντες, είναι πιθανό να έχει ως αποτέλεσµα µια λανθασµένη
διάγνωση. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητο στην τεχνολογία συστηµάτων
τηλεπαθολογίας να ενσωµατωθεί και η θεωρία χρωµάτων καθώς και ο αλγόριθµος
gamma correction που είναι ενσωµατωµένος στις κάµερες και στις συσκευές
παρουσίασης του συστήµατος.
46
4) Ελεγχόµενη δειγµατοληψία: Τα διαγνωστικά λάθη εξαιτίας της λανθασµένης
λήψης της εικόνας ή σηµείων της εικόνας φτάνουν το 6,3 µε 9%. Ο έλεγχος του
µικροσκοπίου µπορεί να γίνει µε διάφορες µεθόδους. Η πιο προηγµένη από αυτές
περιλαµβάνει έλεγχο του µικροσκοπίου από απόσταση κάτι το οποίο δεν είναι ούτε
πολύ δύσκολο ούτε και ακριβό αφού τα περισσότερα ηλεκτρονικά µικροσκόπια έχουν
µηχανισµούς χειρισµού του µικροσκοπίου. Την εικόνα που λαµβάνουµε από το
µικροσκόπιο την διακρίνουµε σε low power (σχετικά χαµηλής ανάλυσης και χαµηλό
zoom) και σε high power εικόνες (υψηλή ανάλυση, zoom σε κάποιες περιοχές).
Η εικόνα που λαµβάνεται από το µικροσκόπιο µπορεί:
• Να την καθορίσει ο εξ’ αποστάσεως γιατρός και να λάβει high power εικόνα σε
όποια περιοχή κρίνει αυτός.
• Να ληφθεί αυτόµατα από ροµποτικό µικροσκόπιο αλλά σε αυτήν την περίπτωση θα
πρέπει να υπάρχει καθορισµός για το ποια σηµεία της εικόνας έχουν ληφθεί ως high
power εικόνες.
• Μπορούµε να λάβουµε όλα τα πεδία της εικόνας ως high power συνολικά.
• Μπορούµε µε κάµερες υψηλής ανάλυσης να πάρουµε low power εικόνα και στην
συνέχεια όπου ζητηθεί να επικεντρωθεί το ενδιαφέρον µε high power εικόνα.
5) Συστήµατα ασφαλείας: Στις περιπτώσεις συστηµάτων τηλεπαθολογίας θα πρέπει
να λαµβάνονται όλα τα απαραίτητα µέτρα που λαµβάνονται σε περιπτώσεις
συστηµάτων τηλεϊατρικής. Όπως η ψηφιακή υπογραφή, η πιστοποίηση της
αποστελλόµενης–λαµβανόµενης εικόνας και ο έλεγχος από απόσταση του
µικροσκοπίου.
Είναι σαφές ότι τα κρίσιµα χαρακτηριστικά είναι η διακριτική ικανότητα του
συστήµατος ψηφιοποίησης και απεικόνισης των δεδοµένων (τόσο για την στατική και
την κινητική τηλεπαθολογία όσο και για την δυναµική) και το εύρος ζώνης του
τηλεπικοινωνιακού δικτύου για την περίπτωση της δυναµικής τηλεπαθολογίας.
Σήµερα είναι δυνατή η ψηφιοποίηση εικόνας από οποιαδήποτε ενδοσκοπική
συσκευή, µε αποτέλεσµα να µπορούν να υλοποιηθούν εφαρµογές τηλεπαθολογίας για
ενδοσκοπικές εξετάσεις. ∆ιακρίνονται είτε σε εφαρµογές στις οποίες αποθηκεύονται
και αποστέλλονται στατικές εικόνες ενδοσκόπησης, είτε σε εφαρµογές όπου ο
«εξειδικευµένος» ιατρός παρακολουθεί on-line τις εικόνες που παράγει η
ενδοσκοπική συσκευή και δίνει οδηγίες για την χρήση της στον «µη εξειδικευµένο»
ιατρό.
5.10.Τηλεδερµατολογία
Ο στόχος της τηλεδερµατολογίας, είναι η παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε κάποια
αποµακρυσµένη περιοχή µε κύριο σκοπό την παροχή συµβουλών, διαγνωστικών και
θεραπευτικών οδηγιών σε κάποιον µη ειδικευµένο δερµατολόγο. Οι εφαρµογές
τηλεδερµατολογίας είναι απλές. Ο ασθενής µε το δερµατολογικό πρόβληµα βρίσκεται
στην κλινική Α (που συνήθως στελεχώνεται από ένα γενικό ιατρό) και ο ειδικευµένος47
δερµατολόγος βρίσκεται στην κλινική Β. ∆ερµατολογικές εικόνες, ιστορικό του
ασθενούς, εργαστηριακές αναλύσεις, και οτιδήποτε άλλο σχετικό δεδοµένο
µεταδίδεται ηλεκτρονικά από το Α στο Β, όπου ο δερµατολόγος αξιολογεί τα κλινικά
δεδοµένα, προβαίνει σε διάγνωση, και καθορίζει τις περαιτέρω πράξεις. Η
τηλεδερµατολογία είναι από τους ποιο σηµαντικούς κλάδους στον χώρο της
τηλεϊατρικής και αυτό διότι τα δερµατολογικά περιστατικά είναι πάρα πολλά
(περίπου το 30% των συνολικών περιστατικών) και όµως αυτά ή δεν
αντιµετωπίζονται σωστά ή αντιµετωπίζονται ελλιπώς λόγω έλλειψης εξειδικευµένου
δερµατολόγου.
Τεχνικές:
Γενικά την τηλεδερµατολογία µπορούµε να την χωρίσουµε σε δύο κατηγορίες.
Πρόκειται για αυτήν που ασκείται σε πραγµατικό χρόνο και για την
τηλεδερµατολογία που ασκείται σε µη πραγµατικό χρόνο αφού πρώτα αποθηκευτεί
ηλεκτρονικά το απαραίτητο ιατρικό υλικό σε ηλεκτρονική µορφή.
1. Τηλεδερµατολογία σε µη πραγµατικό χρόνο.
Σύµφωνα µε την µέθοδο αυτή λαµβάνονται κάποιες στατικές εικόνες ή κάποιο
video. Οι αρχικές αυτές εικόνες και το video µπορούν να είναι σε αναλογική ή σε
ψηφιακή µορφή. Στην δεύτερη περίπτωση δεν αντιµετωπίζουµε πρόβληµα και µπορεί
να γίνει απευθείας αποθήκευση αυτών στον τοπικό υπολογιστή κάποιου
αποµακρυσµένου αγροτικού ιατρείου και κατόπιν αποστολή τους στο συνεργαζόµενο
εξειδικευµένο ιατρικό κέντρο. Στην περίπτωση που το υλικό που λαµβάνεται είναι σε
αναλογική µορφή θα έχουµε την διαδικασία ψηφιοποίησης της πληροφορίας µας. Σε
κάθε περίπτωση όµως θέλουµε φωτογραφίες και video υψηλής ακρίβειας στην
αναπαράστασή τους. Για την γρηγορότερη µετακίνησής τους δια µέσου του δικτύου
είναι πιθανή η συµπίεση των δεδοµένων µας (Jpeg για τις εικόνες mpeg για το video).
Η τεχνική αυτή βέβαια παρουσιάζει ορισµένα πλεονεκτήµατα αλλά και
µειονεκτήµατα.
Πλεονεκτήµατα:
∆εν απαιτείται ιδιαίτερη οργάνωση.
Είναι µια πολύ οικονοµική τεχνική (π.χ. µπορεί να γίνει µέσω χρήση e-mail).
Ο χρόνος ασχολίας του εξειδικευµένου γιατρού φτάνει κατά µέσο όρο τα 6
min.
Μειονεκτήµατα:
Ο ειδικός γιατρός δεν έχει δυνατότητα χειρισµού της εικόνας που του
αποστέλλεται π.χ. να την δει από διαφορετική γωνία.
Έλλειψη συνοδευτικών – κλινικών πληροφοριών που είναι χρήσιµες για την
διάγνωση.
∆εν υπάρχει οπτική επαφή µε τον ασθενή.
2. Τηλεδερµατολογία σε πραγµατικό χρόνο. 48
Με την τεχνική αυτή έχουµε µετάδοση ιατρικών δεδοµένων σε πραγµατικό χρόνο
ενώ υπάρχει και άµεση επαφή του γενικού γιατρού µε τον εξειδικευµένο γιατρό αν
είναι δυνατόν µε την µορφή τηλεσυνδιάσκεψης. Με τις σύγχρονες τεχνικές
συµπίεσης δεδοµένων υπάρχει η δυνατότητα µετάδοσης εικόνας µέσα από κοινή
τηλεφωνική γραµµή, η ποιότητα της αναπαραγόµενης εικόνας όµως δεν είναι η
επιθυµητή. Επίσης µια άλλη λύση είναι η χρήση του PC ως µέσο για
videoconferencing µε τη χρήση κάποιας κάµερας και µιας ειδικής κάρτας.
Η ποιότητα επικοινωνίας τόσο στον ήχο όσο και στην εικόνα είναι σχετικά καλή.
Με την χρήση πιο εξειδικευµένου και φυσικά πιο ακριβού εξοπλισµού είναι δυνατή η
επικοινωνία µε broadcast quality. Από την στιγµή που ο εξειδικευµένος γιατρός
βλέπει από το monitor την ιατρική εικόνα θα πρέπει να απαντήσει τόσο στον
ανειδίκευτο γιατρό όσο και στον ασθενή. Θα υπάρχει λοιπόν µια µορφή
τηλεσυνδιάσκεψης ανάµεσα σε αυτούς.
Και αυτή η µέθοδος έχει τόσο πλεονεκτήµατα όσο και µειονεκτήµατα.
Πλεονεκτήµατα:
Υπάρχει άµεση επαφή του εξειδικευµένου γιατρού τόσο µε τον ανειδίκευτο
όσο και µε τον ασθενή.
Μειώνεται ο χρόνος που απαιτείται για την εξ’ αποστάσεως διάγνωση.
Ελαττώνει τις επισκέψεις του ασθενούς καθώς και την παραµονή του στο
νοσοκοµείο αφού µπορεί να γίνει ασφαλής διάγνωση και αντιµετώπιση του
περιστατικού από µακριά.
Επιτυγχάνεται καλύτερη εκπαίδευση του ανειδίκευτου γιατρού στα
δερµατολογικά περιστατικά.
Μειονεκτήµατα:
Υψηλό κόστος υλοποίησης ενός τέτοιου συστήµατος.
Ο χρόνος που ασχολείται ο εξειδικευµένος γιατρός µε το περιστατικό λόγω
του χρόνου της συνδιάσκεψης φτάνει τα 10 – 25 min.
Σύστηµα το οποίο είναι ευαίσθητο σε δυσλειτουργίες άρα µε ελαττωµένη
αξιοπιστία.
Με την τεχνική αυτή της τηλεδερµατολογίας θα πρέπει φυσικά να υπάρχει
συγχρονισµός του προγράµµατος του εξειδικευµένου γιατρού σύµφωνα µε τα
περιστατικά που θα προκύψουν αφού µιλάµε για επικοινωνία σε πραγµατικό χρόνο.
Με την µέθοδο όµως αυτή η µετακίνηση του ασθενούς θα συµβεί µόνο σε εκείνη την
περίπτωση που το περιστατικό δεν θα µπορεί να αντιµετωπιστεί θεραπευτικά στο
τοπικό νοσοκοµείο.
Για την λειτουργία ενός συστήµατος τηλεδερµατολογίας λοιπόν µπορεί να
απαιτηθεί κάποιος φτηνός ή ακριβότερος εξοπλισµός. Σε κάθε περίπτωση πάντως
χρειάζονται µια ψηφιακή φωτογραφική µηχανή, µια video camera για τα
δερµατολογικά περιστατικά τα οποία είναι πιο επιφανειακά, καθώς και ένα
δερµατοσκόπιο που υπάρχει η δυνατότητα να µεταδίδει ηλεκτρονικά την εικόνα. Σε
κάθε περίπτωση επίσης πρέπει να προσεχθεί ο φωτισµός στον χώρο που λαµβάνονται
οι φωτογραφίες. 49
5.11.Τηλεοφθαλµολογία
Η τηλεοφθαλµολογία, έχει ως σκοπό την παροχή οφθαλµολογικών διαγνώσεων –
συµβουλών, παράλληλα µε την πιθανή χορήγηση της κατάλληλης φαρµακευτικής
αγωγής.
Όπως και στις περισσότερες εφαρµογές τηλεϊατρικής τα συστατικά στοιχεία ενός
συστήµατος τηλεοφθαλµολογίας είναι το σύστηµα ανάκτησης και ψηφιοποίησης
εικόνας και το σύστηµα µετάδοσης ψηφιακών εικόνων. Στις περισσότερες εφαρµογές
τηλεοφθαλµολογίας απαιτείται η µετάδοση ακίνητων ψηφιακών εικόνων. Αυτό
σηµαίνει ότι η ανάκτηση της εικόνας θα γίνει απευθείας ψηφιακά αν φυσικά
διαθέτουµε τον κατάλληλο ιατρικό εξοπλισµό ή θα περιλαµβάνεται µια διαδικασία
ψηφιοποίησης της αναλογικής εικόνας που θα πάρουµε.
Στην συνηθέστερη περίπτωση έχουµε την χρήση µιας CCD κάµερας µπροστά από
ένα οφθαλµολογικό µικροσκόπιο ή µια ακτινοσκοπική αγγειογραφική συσκευή.
Τελευταία έχουµε την χρήση ψηφιακής κάµερας συνδεδεµένης µε τα οφθαλµολογικά
όργανα εξέτασης παράγοντας ψηφιακές φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης.
Μια άλλη δυνατότητα είναι η ψηφιοποίηση εικόνων από Οφθαλµοσκόπιο Laser
(Scanning Laser Ophthalmoscope) για την εξέταση ανωµαλιών του
αµφιβληστροειδούς.
Σε κάθε περίπτωση, οι διαγνωστικές εικόνες ψηφιοποιούνται, αποθηκεύονται και
σε ύστερο χρόνο µεταδίδονται στον εξειδικευµένο οφθαλµίατρο για γνωµάτευση και
παροχή περαιτέρω οδηγιών.
5.12.Τηλεψυχιατρική
Η Τηλεψυχιατρική είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον κεφάλαιο στην τεχνολογία
επικοινωνιών. Περίπλοκες συναισθηµατικές πληροφορίες χρειάζεται να αποτυπωθούν
και να διαβιβασθούν και είναι συχνά περίπλοκο λόγω της συναισθηµατικής θέσης του
ασθενούς και της ψυχοπαθολογικής κατάστασης. Τέτοιες δυσκολίες µπορούν να
ξεπεραστούν όταν ο ειδικός είναι σε θέση να σχεδιάσει ένα ασφαλές µέρος για την
αλληλεπίδραση γιατρού ασθενούς. Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την τηλεψυχιατρική
συνοψίζονται παρακάτω:
Ειδική προσοχή στην ποιότητα του ήχου.
Κατάλληλο εύρος ζώνης για να διασφαλίζει ότι ο λόγος δεν αλλάζει χρονικά
και είναι σε συµφωνία µε το βλέµµα.
Κατάλληλο περιβάλλον όπου επιτρέπει τον έλεγχο τον εκφράσεων του
προσώπου και του σώµατος. Αυτό ίσως περιλαµβάνει όψεις από διαφορετικές
κάµερες η καταγραφή µε κάµερα από απόσταση.
Ικανή εκπαίδευση προσωπικού για να διεξάγουν τις εξ’ αποστάσεως
συνεντεύξεις.
Κατάλληλος χώρος όπου διασφαλίζεται η αποµόνωση και ιδιωτικότητα.
Στην τηλεψυχιατρική ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να αποδοθεί σε τρεις παράγοντες. 50
Ήχος
Η ποιότητα του ήχου είναι βαρύνουσας σηµασίας. Τα στοιχεία που πρέπει να
λαµβάνονται υπ’ όψη στον ακουστικό σχεδιασµό ενός δωµατίου τηλεσυνδιάσκεψης
είναι: α) επαρκής χρήση των µικρόφωνων,
β) η ακουστική ιδιαιτερότητα του δωµατίου,
γ) έλεγχος στην εξάλειψη της αντήχησης και
δ) τα πρωτόκολλα τηλεδιάσκεψης.
Έλεγχος του περιβάλλοντος χώρου
Πρέπει να µοιάζει µε το γραφείο του γιατρού, και ο ασθενής πρέπει να γνωρίζει σε
ποιον απευθύνεται.
Έλεγχος εκφράσεων προσώπου και σώµατος
Οι παράµετροι που ελέγχονται στην ψυχιατρική εξέταση είναι: ο περιβάλλον
χώρος, η στάση του ασθενούς και οι εκφράσεις του προσώπου. Για να ελέγχονται
εύκολα όλοι αυτοί οι παράγοντες κατάλληλο εύρος ζώνης απαιτείται για να
διασφαλίζει επαρκή ποιότητα εικόνας µε ταυτόχρονη µεταφορά ήχου. Επίσης
cameras ταυτόχρονα να βλέπουν από διαφορετικά σηµεία και να επιτρέπουν την
εστίαση για τον έλεγχο ελάχιστων κινήσεων.
6.ΤΗΛΕΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ: Οι Νέες Τεχνολογίες στη Συμβουλευτική Διαδικασία |
Η Τηλεσυμβουλευτική αναφέρεται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών μέσω ηλεκτρονικών μέσων επικοινωνίας. Στόχος της Τηλεσυμβουλευτικής είναι η υποστήριξη ατόμων που είτε δεν έχουν τη δυνατότητα να απευθυνθούν προσωπικά σε κάποιο σύμβουλο είτε προτιμούν την εξ αποστάσεως επικοινωνία γιατί έχουν πιο εύκολη πρόσβαση στα ηλεκτρονικά μέσα.
Μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω του τηλεφώνου είτε μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή.
Τα τελευταία χρόνια επιτελείται μια εντατική προσπάθεια να δημιουργηθούν και να λειτουργήσουν όσο το δυνατό περισσότεροι διαδικτυακοί τόποι, πλήρως ενημερωμένοι και οργανωμένοι ώστε να καλύψουν τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες των ανθρώπων για αναζήτηση συμβουλευτικής βοήθειας.
Αποτελεί λάθος να συγκρίνουμε τη Συμβουλευτική με την Τηλεσυμβουλευτικήπροσπαθώντας να προσδιορίσουμε τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα καθεμιάς. Σε μια τέτοια θεώρηση η Τηλεσυμβουλευτική μειονεκτεί σαφώς σε ένα μείζον χαρακτηριστικό της Συμβουλευτικής που εφαρμόζεται με τη φυσική παρουσία του Συμβούλου και του πελάτη: στο γεγονός της δυνατότητας που έχει ο Σύμβουλος να αντλήσει πληροφορίες από μη λεκτικές συμπεριφορές, όπως είναι η «γλώσσα» του σώματος, η εκφορά του λόγου κ.ά..
Αντιθέτως, η «κλασική» Συμβουλευτική υστερεί έναντι της Τηλεσυμβουλευτικής σε αρκετά σημεία τα οποία έχουν εντοπιστεί από μελετητές του χώρου, όπως:
• η δυνατότητα καταγραφής του συνόλου της συμβουλευτικής επαφής,
• η καλύτερη αξιοποίηση της δακτυλογράφησης ως αποτελεσματικού μέσου εξωτερίκευσης του προβλήματος, • η αξιοποίηση του στοχασμού στην οποία βοηθά η πράξη της γραφής, • η μείωση της ανιοσορροπίας ισχύος που ισχύει στην «κλασική» Συμβουλευτική και • η αμεσότητα της έκφρασης των συναισθημάτων, αφού ο πελάτης μπορεί να στείλει μηνύματα εν μέσω κατάθλιψης ή της κρίσης πανικού. (Murphy και Mitcell, 1988)
Έτσι, η Τηλεσυμβουλευτική δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως πρακτική εναλλακτική της Συμβουλευτικής, αλλά ως μια πρακτική της Συμβουλευτικής με εφαρμογή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και με σαφείς περιορισμούς. Σκεπτικισμό προκαλεί η υποκατάσταση του καταλυτικού ανθρώπινου στοιχείου του Συμβούλου κοντά στον πελάτη του από μια άψυχη μηχανή. '
Ομως, σε περιπτώσεις που αντικειμενικοί λόγοι (απομακρυσμένες τοποθεσίες, ελλείψεις υπηρεσιών Συμβουλευτικής κ.ά.) το επιβάλουν, δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται αρνητικά η π.χ. επαγγελματική πληροφόρηση. Το N.B.C.C. (National Board for Certified Counselors), σε κείμενο με τίτλο «Η Πρακτική της Συμβουλευτικής μέσω Διαδικτύου – The Practice of Internet Counseling», στην ιστοσελίδα του, αναφέρει ότι «εμπόδια, όπως η μεγάλη απόσταση από Υπηρεσίες Συμβουλευτικής, ο γεωγραφικός χωρισμός ενός ζευγαριού, η περιορισμένη κινητικότητα ως αποτέλεσμα μιας αναπηρίας, μπορεί να επιβάλλουν την παροχή συμβουλευτικής από απόσταση.
Επιλογές, όπως ο προγραμματισμός συνεδριών συμβουλευτικής εκτός του ωραρίου των υπηρεσιών αυτών ή η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τόπο διαμονής ή εργασίας του πελάτη, μπορούν να κάνουν τη διαδικασία από απόσταση πιο άνετη σε σχέση με τη συμβατική της μορφή».
Το αυξανόμενο ενδιαφέρον για την Τηλεσυμβουλευτική έχει οδηγήσει στη δημιουργία σχετικών επιστημονικών και επαγγελματικών φορέων και στη διατύπωση οδηγιών ή κανόνων που πρέπει να διέπουν τη διαδικασία αυτή. Οι κανόνες αυτοί έχουν ως βάση τις αρχές δεοντολογίας κατά την άσκηση της συμβατικής Συμβουλευτικής, αλλά παράλληλα επιδιώκεται να αντιμετωπιστούν τα δεδομένα της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται με τη χρήση των νέων τεχνολογιών.
Ο Σύμβουλος, ανεξαρτήτως της βασικής ακαδημαϊκής προέλευσής του, δε θα πρέπει να αντιμετωπίζει τις νέες τεχνολογίες με δέος, αλλά ως ένα ακόμα καινούργιο «εργαλείο» για τη δουλειά του, ένα νέο πεδίο δράσης και μια γοητευτική πρόκληση. Κατανοώντας τις δυνατότητες του εργαλείου αυτού και αξιολογώντας τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του θα πρέπει να αποφασίσει το πεδίο, την έκταση και τον τρόπο με τον οποίο θα το χρησιμοποιήσει (Δημητρόπουλος, 2006).http://e-psychology.gr/therapy/537-thlesymvouleutiki-nees-tehnologies-sti-symvoyleytiki-diadikasia
7.Εισαγωγή
Η εφαρμογή Τεχνολογιών Πληροφοριών και Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ) στις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας είναι μια πολλά υποσχόμενη προσπάθεια να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που δημιουργούνται λόγω της αύξησης του μέσου όρου ηλικίας, της μειωμένης οικογενειακής φροντίδας και της μείωσης του εργατικού πληθυσμού. Στόχος είναι μια πιο αποτελεσματική διαχείριση και προσφορά κοινωνικής φροντίδας και φροντίδας υγείας μέσω ΤΠΕ, η μείωση της διάρκειας περίθαλψης σε ιδρύματα και νοσοκομεία, η αύξηση του χρόνου διαμονής στο σπίτι και η βελτίωση της ποιότητα ζωής ηλικιωμένων και ατόμων με ειδικές ανάγκες, με νοητικά προβλήματα ή χρόνιες παθήσεις. Πρόσφατη έρευνα[2] που διεξήχθη για λογαριασμό της Ευρωπαικής Επιτροπής, με σκοπό τον εντοπισμό του βαθμού αξιοποίησης ΤΠΕ στην Ευρώπη, την Αμερική και την Ιαπωνία διακρίνει δύο κύριους τομείς εφαρμογής των εν λόγω τεχνολογιών: Την τηλε-φροντίδα (telecare), που αναφέρεται στην παροχή κατ’ οίκον υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και την τηλε-υγεία στο σπίτι (home telehealth), που αναφέρεται στην παροχή κατ’ οίκον υπηρεσιών ιατρικής φροντίδας. Σε ερευνητικό και δοκιμαστικό στάδιο εξελίσσονται ακόμα τα «έξυπνα σπίτια», τα οποία συνδυάζουν τις υπηρεσίες τηλε-φροντίδας και τηλε-υγείας με συστήματα οικιακής αυτοματοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο προωθούν την ανεξάρτητη ζωή των ενοίκων και φροντίζουν για την αναβάθμιση της ποιότητας της. Τηλε-φροντίδα Οι υπηρεσίες τηλε-φροντίδας διακρίνονται σε: Α) Προσωπικά συστήματα συναγερμού (τηλε-φροντίδα 1ης γενιάς), τα οποία ξεκίνησαν να εφαρμόζονται ήδη από το 1980 και επιτρέπουν σε ηλικιωμένους και σε άτομα με ειδικές ανάγκες να αποστέλλουν κλήσεις βοήθειας μέσω μίας φορητής συσκευής. Οι κλήσεις απευθύνονται σε ένα κέντρο, που στη συνέχεια επικοινωνεί με οικογενειακά πρόσωπα ή καλεί άμεση βοήθεια. Τα προσωπικά συστήματα συναγερμού παρέχονται συνήθως ως υπηρεσίες κοινοτήτων (δήμων) ή ιδιωτικών επιχειρήσεων. Β) Τηλε-φροντίδα 2ης γενιάς, η οποία φέρει μια σειρά αναβαθμίσεων σε σχέση με την 1η γενιά. Η χρήση αισθητήρων πτώσης, κίνησης, καπνού, θερμοκρασίας, κ.α. επιτρέπει την αυτόματη κλήση για παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας σε περίπτωση ανάγκης. Η τηλε-φροντίδα 2ης γενιάς βασίζεται πάνω στις υποδομές προσωπικών συστημάτων συναγερμού με πρόσθετες υπηρεσίες τηλεδιάσκεψης. Γ) Τηλε-φροντίδα 3ης γενιάς, η οποία βασίζεται σε νέες αναδυόμενες ΤΠΕ με την ικανότητα να αναγνωρίσουν πιθανά προβλήματα ενός χρήστη πριν ακόμα αυτά εμφανιστούν και να παρέμβουν προληπτικά. Τέτοια συστήματα χρησιμοποιούν εξελιγμένες μεθόδους παρακολούθησης και αναγνώρισης τύπων συμπεριφοράς και δραστηριότητας του ενοίκου. Τηλε-υγεία στο σπίτι Η τηλε-υγεία, όπως προαναφέρθηκε, χρησιμοποιεί ΤΠΕ για την παροχή υπηρεσιών ιατρικής φροντίδας στους χρήστες στο σπίτι (ή και έξω από αυτό). Συμπεριλαμβάνει υπηρεσίες τηλε-παρακολούθησης, τηλε-διάσκεψης και συμβουλής, τηλε-αποκατάστασης, όπως και συσκευές προώθησης της αυτοδιαχείρισης υγείας. Μερικές εφαρμογές τηλε-υγείας μπορούν να λειτουργήσουν ως επέκταση των υποδομών των προσωπικών συστημάτων συναγερμού. Συνήθως όμως αναπτύσσονται και εφαρμόζονται ανεξάρτητα, λόγω της ξεχωριστής γραμμής οργάνωσης υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας και φροντίδας υγείας. Τι είναι η ηλεκτρονική υγεία και φροντίδα Ο όρος ηλεκτρονική υγεία αποτελεί εξέλιξη του όρου τηλεϊατρική και τηλε-φροντίδα . Η ηλεκτρονική υγεία αποτελεί ένα αναδυόμενο πεδίο στην τομή των επιστημονικών πεδίων της ιατρικής πληροφορικής, της δημόσιας υγείας και της επιχειρησιακής έρευνας, αναφερόμενος στην παροχή υπηρεσιών υγείας και δεδομένων με την χρήση του διαδικτύου και σχετικών τεχνολογιών. Η ηλεκτρονική υγεία αναμένεται να αποτελέσει ένα σημαντικό τμήμα της συνολικής Ευρωπαϊκής αγοράς τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών στην υγεία. Μέχρι το τέλος του 2010 οι επενδύσεις σε eHealth αναμένεται να αποτελούν το 25% των συνολικών δαπανών σε πληροφορική και τηλεπικοινωνίες στην υγεία. Αρκετές χώρες έχουν διαμορφώσει στρατηγικές υλοποίησης eHealth υπηρεσιών, οι οποίες απαιτούν χρηματοδότηση που ξεπερνά το ποσοστό του 3% των συνολικών εσόδων του τομέα της υγείας. Τέτοιες χώρες είναι η Ιρλανδία, η Δανία, και η μεγάλη Βρετανία. Η Ολλανδία έχει ήδη φτάσει αυτό το επίπεδο την προηγούμενη δεκαετία και η Γερμανία αυξάνει αντίστοιχα δραματικά τις σχετικές δαπάνες. Οι χώρες της Νοτίου Ευρώπης βρίσκονται καθυστερούν, με μια περίοδο υστέρησης που ανέρχεται σε 4-5 χρόνια. Μακροπρόθεσμα αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη καθώς η χρήση των υπηρεσιών ηλεκτρονικής υγείας αρχίζει να επιταχύνεται και αυτές να διαχέονται ευρύτερα. Περιοχές εστίασης για υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας και φροντίδας Σύμφωνα με μελέτη που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2003 από το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής Υγείας του Πανεπιστημίου του Calgary με τίτλο “Socio-Economic Impact of Telehealth: Evidence Now for Health Care in the Future”, οι υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας που κρίνονται ιδιαίτερα σημαντικές αφορούν την από απόσταση διαχείριση χρόνιων παθήσεων (π.χ. χρόνιων καρδιολογικών ασθενών, χρόνιων ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα, ογκολογικών ασθενών, διαβητικών, ασθματικών, κλπ). Συγκεκριμένες κατηγορίες οι οποίες διεθνώς φαίνεται να αποτελούν τις πιο ενδεδειγμένες και με αναμενόμενα σημαντικά οφέλη σε σχέση με το κόστος είναι οι κατηγορίες ασθενών με: * Άσθμα * Διαβήτη * Καρδιακές παθήσεις * Φροντίδα ηλικιωμένων (Elder Care) Άσθμα Η American Lung Association αναφέρει ότι το Άσθμα αποτελεί τον πρώτο λόγο για σχολική απουσία (school absences), και επίσης ευθύνεται για 3 εκατομμύρια χαμένες εργατο/ημέρες κάθε χρόνο. Οι χαμένες ημέρες από το σχολείο και τη δουλειά, καθώς και η ιατρική φροντίδα, συνεισφέρουν στο συνολικό κόστος του άσθματος, το οποίο εκτιμάται σε $11.3 δις. Το 1998 στη Αμερική μόνο. Παρά το γεγονός ότι οι αριθμοί για τα Ελληνικά δεδομένα είναι σημαντικά χαμηλότεροι, η επίδραση του άσθματος στην υγεία και στην οικονομία είναι το ίδιο σημαντική (σε ποσοστά). Αυτό το οποίο είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Κρήτης) σχεδόν 7-12% των παιδιών στην Ελλάδα υποφέρουν από άσθμα, με την Αθήνα, την Θεσσαλονίκη και την Κρήτη(!!!) να πλησιάζουν το 12%. Διαβήτης Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί χρόνο νόσημα και η εμφάνιση του αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, μέχρι το έτος 2030 ο αριθμός των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη θα ξεπεράσει το 350 εκατομμύρια. Οι κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που προκαλεί ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μεγάλες και οφείλονται στην ίδια την ασθένεια και στις επιπλοκές της. Τα καρδιοαγγειακά νοσήματα, όπως η στεφανιαία νόσος και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, είναι πολύ πιο συχνά στα άτομα με διαβήτη και προσβάλουν το 65% του συνόλου του. Σύφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το έτος 1995 στην Ελλάδα υπήρχαν 857.000 άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ενώ το έτος 2025 ο αριθμός αυτός θα πλησιάσει το 1.100.000 άτομα. Το ερώτημα που τίθεται είναι τι θα πρέπει να γίνει ώστε να αντιμετωπιστούν ο σακχαρώδης διαβήτης και οι καρδιοαγγειακές επιπλοκές που αυτός προκαλεί. Ευτυχώς, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι ο έλεγχος των επιπέδων της ζάχαρης στο αίμα μπορεί να εμποδίσει ή να μειώσει δραματικά τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του σακχαρώδη διαβήτη. Η διεθνής εμπειρία από την εφαρμογή υπηρεσιών για «κατ’οίκο διαχείριση του διαβήτη - Home ehealth Diabetes Management» έχουν αποδειχθεί να λειτουργούν ευεργετικά στην αποτελεσματικότερη διαχείριση της ασθένειας από τους ασθενείς (self-management skills) και να αυξάνει την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους επαγγελματίες υγείας. Τέτοιες υπηρεσίες προσφέρουν: * 24/7 κατ’ οίκον παρακολούθηση και υποστήριξη ασθενών (Home Telehealth -monitoring and patient support) * Διαχείριση φαρμακευτικής αγωγής (Medication management for insulin and oral agents) * Διαχείριση της μέτρησης της γλυκόζης (Instruction on self blood glucose monitoring) * Απομακρυσμένη τηλε-επίσκεψη (Remote video visiting) * Τηλεδιαχείριση (Diagnostic monitoring) Καρδιακές Παθήσεις Στις Ηνωμένες Πολίτείες, σύμφωνα με στοιχεία του American Heart Association, (στοιχεία του 2001) 5 εκατομμύρια ασθενείς έχουν καρδιακές παθήσεις, και περίπου 500.000 ασθενείς διαγνώσκονται για πρώτη φορά κάθε χρόνο. Τα καρδιακά νοσήματα οφείλονται για 12 με 15 εκατομμύρια ιατρικές επισκέψεις και για 6.5 εκατ. ημέρες νοσηλείας σε νοσοκομεία κάθε χρόνο. Περίπου 300.000 ασθενείς πεθαίνουν κάθε χρόνο με τις καρδιακές παθήσεις να είναι ο κύριος λόγος για τον θάνατο. Στην Ευρώπη, με βάση τα στοιχεία του 2001 από το European Society of Cardiology, σχεδόν 10 εκατομμύρια ασθενείς πάσχουν από καρδιακές παθήσεις (4-5% του συνολικού πληθυσμού). Περίπου το 78% του συνόλου των ασθενών έχουν κατ’ ελάχιστο 2 εισαγωγές σε νοσοκομειακό σχηματισμό το χρόνο. Συμπερασματικά, οι καρδιακές παθήσεις αποτελούν μεγάλο και αυξανόμενο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Το κόστος διαχείρισης των προβλημάτων αυτών αντιπροσωπεύει το περίπου το 2-3% του συνολικού κόστους του συστήματος υγείας. Διεθνώς, υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία για την τηλε-διαχείριση των ασθενών αυτών, με σημαντικά οφέλη σε σχέση με την αύξηση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας αλλά και μείωση του κόστους διαχείρισης των ασθενών αυτών. Ηλεκτρονικές υπηρεσίες για τη φροντίδα ηλικιωμένων Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των πολιτών άνω των 75 ετών, η ανάγκη για την παροχή υπηρεσιών για κατ’ οίκο παρακολούθηση, διαχείριση και υποστήριξη τους αυξάνει αντίστοιχα. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΣΥΕ), ο αριθμός των Ελλήνων πολιτών στις διάφορες ηλικιακές κατηγορίες ενδιαφέροντος παρουσιάζεται στον Πίνακα Πίνακας : Ηλικιακές κατηγορίες του Ελληνικού Πληθυσμού (ΕΣΥΕ, 2007) Ηλικιακή Κατηγορία ,Αριθμός Πολιτών 70-74, 565.551 χιλ 75-79, 417.329 χιλ 80-84, 220.391 χιλ 85+, 141.020 χιλ Σαν αποτέλεσμα υπηρεσίες ηλεκτρονικής υγείας για την κατ’ οίκο υποστήριξη, και παρακολούθηση των πληθυσμιακών ομάδων έχουν αποδειχθεί διεθνώς να συνεισφέρουν σημαντικά στην καλύτερη διαχείριση των ατόμων αυτών και την ταυτόχρονη μείωση των δαπανών υγείας που αφορούν τα άτομα αυτά. Τυπικές υπηρεσίες για κατ’ οίκον παρακολούθηση και φροντίδα ηλικιωμένων εμπεριέχουν: * 24/7 κατ’ οίκον παρακολούθηση και υποστήριξη (Telehomecare -monitoring and patient support) * Διαχείριση φαρμακευτικής αγωγής (Medication compliance management) * Εντοπισμός και διαχείριση επειγόντων περιστατικών, μέσω έξυπνων συσκευών και συστημάτων εντοπισμού και ανάλυση τςη κίνησης, συστήματα εντοπισμού πτώσης, κλπ (έξυπνο σπίτι) * Απομακρυσμένη τηλε-επίσκεψη (Remote video visiting) * Τηλεδιαχείριση (Diagnostic monitoring). |
8.Πολλοί εκπαιδευτικοί οργανισμοί αντιμετωπίζουν τις νέες εκπαιδευτικές προκλήσεις με τη δημιουργία προγραμμάτων εκπαίδευσης από απόσταση. Στο πιο βασικό επίπεδο, η εκπαίδευση από απόσταση υλοποιείται στις περιπτώσεις όπου ένας εκπαιδευτής και ο/οι εκπαιδευόμενοι βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες και η τεχνολογία (δηλ. φωνή, video, δεδομένα, έντυπο υλικό, κτλ), συχνά σε συνδυασμό με επικοινωνία πρόσωπο-με-πρόσωπο, χρησιμοποιείται για να γεφυρώσει το διδακτικό κενό. Αυτού του τύπου τα προγράμματα είναι σε θέση να παράσχουν σε ενήλικες μια δεύτερη ευκαιρία για ανώτερη εκπαίδευση και επιμόρφωση, να απευθυνθούν σε άτομα με περιορισμούς χρόνου, με φυσικούς ή σωματικούς περιορισμούς και να αυξήσουν τις γνώσεις των εργαζομένων στο τόπο της εργασίας τους.
Σημαντικός παράγοντας στην επιτυχημένη υλοποίηση εφαρμογών τηλεκπαίδευσης, είναι να υπάρχει μια ουσιαστική ανάγκη εκπαίδευσης που είναι είτε αδύνατο είτε οικονομικά ασύμφορο να καλυφθεί με τις κλασικές μεθόδους, οι οποίες απαιτούν τη συνύπαρξη του εκπαιδευτή και των εκπαιδευομένων στον ίδιο χώρο, κατά τη διάρκεια διεξαγωγής της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
Η Σύγχρονη Εκπαίδευση απαιτεί την ταυτόχρονη συμμετοχή όλων των μαθητών και των εισηγητών. Η αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευτή και εκπαιδευόμενου γίνεται σε ''πραγματικό χρόνο'', και κατά την διάρκειά της μπορούν να ανταλλάσσουν εκτός από απόψεις και εκπαιδευτικό υλικό. Η ταυτόχρονη εμπλοκή μπορεί να επιτευχθεί είτε με το να βρίσκονται στον ίδιο χώρο (τάξη κλπ.) είτε με το να είναι διασυνδεδεμένοι μέσω δικτύου που επιτρέπει audio ή/και video conference ενώ επιπλέον υπάρχει η δυνατότητα ανταλλαγής αρχείων, και ηλεκτρονικού μαυροπίνακα.
Η Ασύγχρονη Εκπαίδευση δεν απαιτεί την ταυτόχρονη συμμετοχή των μαθητών και των εισηγητών. Οι μαθητές δεν είναι ανάγκη να βρίσκονται συγκεντρωμένοι μαζί στον ίδιο χώρο ή την ίδια χρονική στιγμή. Αντίθετα, μπορούν να επιλέγουν μόνοι τους το προσωπικό τους εκπαιδευτικό χρονικό πλαίσιο και να συλλέγουν το εκπαιδευτικό υλικό σύμφωνα με αυτό. Η ασύγχρονη εκπαίδευση είναι περισσότερο ευέλικτη από την σύγχρονη. Στο είδος αυτό της εκπαίδευσης ανήκει η Αυτοδιδασκαλία, η Ημιαυτόνομη Εκπαίδευση και η Συνεργαζόμενη Εκπαίδευση.
Η Σύγχρονη και η Ασύγχρονη τηλεκπαίδευση δεν λειτουργούν ως ανταγωνιστικές έννοιες, αλλά μπορούν και πολλές φορές επιβάλλεται, να συμπληρώσουν η μία την άλλη.
Η Σύγχρονη τηλεκπαίδευση μπορεί να προσφέρει στην εκπαιδευτική διαδικασία, την αμεσότητα της επαφής του διδάσκοντα με τους εκπαιδευόμενους, και να δώσει μια άλλη διάσταση στο αντικείμενο της μάθησης. Οι εκπαιδευόμενοι, αν και δε βρίσκονται στον ίδιο τόπο με τον εκπαιδευτή, μπορούν να έχουν μαζί του φωνητική και οπτική επικοινωνία, και με αυτό τον τρόπο αποδυναμώνουν τους περιορισμούς των αποστάσεων. Όμως κάθε συνεδρία Σύγχρονης τηλεκπαίδευσης, είναι ένα γεγονός που έχει αξία και πέραν της χρονικής στιγμής διεξαγωγής της, επειδή ακριβώς απαιτείται χρονικός συντονισμός όλων των παραγόντων. Η καταγραφή της συνεδρίας καθίσταται έτσι απαραίτητη, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αυτή και σε μελλοντικές χρονικές στιγμές. Επιπλέον, το μαγνητοσκοπημένο υλικό μπορεί να αξιοποιηθεί και από άλλους εκπαιδευόμενους που δεν συμμετείχαν απαραίτητα στο αρχικό γεγονός, διευρύνοντας έτσι το δυνητικό κοινό της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Σε αυτό το σημείο, η Ασύγχρονη τηλεκπαίδευση μπορεί να προσφέρει πολλά θετικά στοιχεία, εμπλουτίζοντας το πρωτογενές υλικό (την μαγνητοσκοπημένη διάλεξη) με επιπλέον παραπομπές για ενημέρωση, βιβλιογραφία, δυνατότητες για σχολιασμό και συζήτηση που δεν υπάρχει χρόνος να γίνουν με σύγχρονο τρόπο. Η ενσωμάτωση του μαγνητοσκοπημένου υλικού με όλο το υποστηρικτικό υλικό, σχηματίζει έτσι ένα πλήρες σύνολο εκπαιδευτικού υλικού, που παρέχει στους εκπαιδευόμενους γνώσεις με πολλά διαφορετικά μέσα.
Από την άλλη πλευρά, η Ασύγχρονη τηλεκπαίδευση στερείται της αμεσότητας που προαναφέρθηκε, και μέσω της ενσωμάτωσης μαγνητοσκοπημένων Σύγχρονων στιγμιότυπων μπορεί να εμπλουτισθεί και να αποδώσει καλύτερα όποιο αντικείμενο πραγματεύεται.
Επιπλέον, οι σημερινές εκπαιδευτικές διαδικασίες, όλο και περισσότερο απαιτούν την διαρκή αλληλεπίδραση εκπαιδευτή και εκπαιδευομένων, και την παρακολούθηση της προόδου των δεύτερων μέσω εργασιών, ερωτήσεων και συζητήσεων. Αυτές οι ενέργειες προφανώς δεν μπορούν να ενταχθούν άμεσα σε μια Σύγχρονη συνεδρία, καθώς εκεί προτεραιότητα έχει η διεξαγωγή της διάλεξης, και η μερική αλληλεπίδραση των δύο μερών. Στην Ασύγχρονη όμως τηλεκπαίδευση δεν υπάρχει αυτός ο περιορισμός, και έτσι μια Σύγχρονη συνεδρία, μπορεί να έχει την συνέχισή της με ασύγχρονο τρόπο, μέσα από ένα περιβάλλον εκπαίδευσης στο οποίο έχουν πρόσβαση και ο διδάσκων και οι εκπαιδευόμενοι. Αυτό το ασύγχρονο περιβάλλον θα πρέπει να περιλαμβάνει:
9.ΤΗΛΕΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
Τηλεσυμβουλευτική είναι η εξ αποστάσεως παροχή εξειδικευμένης συμβουλευτικής βοήθειας από κάποιο ή κάποια άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα και καταρτισμένα να επιτελούν τη λειτουργία αυτή από κάποια μηχανή.
Η τηλεσυμβουλευτική μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε μέσω του τηλεφώνου είτε μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή. Η τηλεσυμβουλευτική εξυπηρετεί κυρίως περιπτώσεις ατόμων που είτε δεν έχουν τη δυνατότητα να απευθυνθούν προσωπικά σε κάποιο σύμβουλο είτε προτιμούν την εξ αποστάσεως επικοινωνία γιατί έχουν πιο εύκολη πρόσβαση στα μέσα που παρέχουν τηλεσυμβουλευτική. Ωστόσο η υπηρεσία σε καμία περίπτωση δεν αποσκοπεί στην παροχή ολοκληρωμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν την προσωπική επαφή με ένα σύμβουλο Επαγγελματικής Συμβουλευτικής.
Η υπηρεσία μας απευθύνεται σε όλα τα άτομα και κυρίως στους χρήστες υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ανεξαρτήτως ηλικίας , που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα και αδυνατούν ή δεν επιθυμούν να επισκεφθούν προσωπικά κάποιον σύμβουλο επαγγελματικού προσανατολισμού. Η υπηρεσία αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στους λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας της Δυτικής Ελλάδας. Μέσα από την υπηρεσία αυτή μπορείτε να απευθύνετε ανώνυμα ερωτήματα σχετικά με θέματα που σας απασχολούν. Ο Επαγγελματικός Σύμβουλος του ΣΟ.Ψ.Υ. θα διαβάσει την ερώτησή σας και θα δημοσιεύσει την απάντηση προσωπικά στο e-mail σας. Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) δεν αποτελεί κατάλληλο μέσο για τη διεξαγωγή μίας ολοκληρωμένης συμβουλευτικής διαδικασίας. Κατά συνέπεια, μέσω της υπηρεσίας αυτής μπορούμε να σας προσφέρουμε μόνο σύντομες απαντήσεις και πληροφορίες σε προβλήματα που σας απασχολούν.
Δυστυχώς δεν είμαστε σε θέση να απαντήσουμε σε ερωτήσεις που δε σχετίζονται με θέματα Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (π.χ. θεραπεία ψυχολογικών προβλημάτων, επίσημη διάγνωση ή γνωμάτευση, παροχή ψυχοθεραπευτικών υπηρεσιών κ.α.).
Τα αιτήματα που γίνονται δεκτά προς απάντηση είναι είτε επαγγελματικής είτε εκπαιδευτικής φύσεως. Συγκεκριμένα, απευθυνόμαστε και παρέχουμε πληροφόρηση:
Τρόποι επικοινωνίας & υποβολής ερωτήματος
Μπορείτε να υποβάλλετε το ερώτημα σας στην υπηρεσία Επαγγελματικής Τηλεσυμβουλευτικής του ΣΟ.Ψ.Υ. Πάτρας με τους εξής τρόπους:
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία δεν αποσκοπεί στην προσφορά άμεσης βοήθειας, καθώς έλεγχος για νέα μηνύματα γίνεται μεν καθημερινά, αλλά λόγω του απαιτούμενου χρόνου επεξεργασίας των απαντήσεων και της ανεύρεσης των απαιτούμενων πληροφοριών, οι απαντήσεις θα δίδονται εντός 2 εργάσιμων ημερών. Επίσης, σε περίπτωση τεχνικών ή άλλων προβλημάτων, ενδέχεται να καθυστερήσει η παράδοση του μηνύματος σας.
22/03/2011
Σ.Ο.Ψ.Υ. Πάτρας Υπηρεσία Συμβουλευτικής Σταδιοδρομίας & Επαγγελματικού Προσανατολισμού στο Σύλλογο για την Ψυχική Υγεία Σ.Ο.Ψ.Υ. Πατρών
Η Συμβουλευτική & ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός είναι η παροχή επιστημονικής βοήθειας και στήριξης στα άτομα ώστε:
Στόχος των παραπάνω είναι η σωστή επιλογή επαγγέλματος και, γενικότερα, η ένταξη-επανένταξή των ατόμων στην ενεργό ζωή.
Η Συμβουλευτική & ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός απευθύνεται σε άτομα που βρίσκονται στο στάδιο εκπαιδευτικής επιλογής ή επαγγελματικής κατεύθυνσης, σε άτομα που βρίσκονται στο στάδιο αναζήτησης καινούριων τομέων για την κατάρτισή τους, σε άτομα που ήδη απασχολούνται και δεν είναι ευχαριστημένα με την εργασία τους με αποτέλεσμα να αναζητούν καινούριους τομείς για την κατάρτισή τους και την περαιτέρω επαγγελματική τους ανάπτυξη, σε άτομα που δεν απασχολούνται λόγω απώλειας θέσης ή για άλλους λόγους και επιθυμούν την επανένταξή τους στο παραγωγικό δυναμικό της χώρας.
Ειδικότερα η Συμβουλευτική και ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός στο Σ.Ο.Ψ.Υ. στοχεύει:
Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων η υπηρεσία Επαγγελματικής Συμβουλευτικής του Συλλόγου αναπτύσσει τις ακόλουθες δραστηριότητες:
10.Τηλεσυμβουλευτική |
Τηλειατρική στη Φολέγανδρο |
Τρίτη, 12 Ιούλιος 2011 13:45 |
Η Φολέγανδρος συμμετέχει στο Πρόγραμμα Τηλεϊατρικής που υλοποιείται
με την οργάνωση και την υποστήριξη της Vodafone. Η Τηλεϊατρική είναι ένα
πρωτοποριακό πρόγραμμα
το οποίο χρησιμοποιεί την τεχνολογία της κινητής επικοινωνίας στον
τομέα της υγείας, με σκοπό να παρέχει ολοένα και περισσότερες
δυνατότητες σε όλους ανεξάρτητα με το που κατοικούν.
Οι ιατρικές υπηρεσίες που παρέχονται μέσα από το δυναμικά
εξελισσόμενο δίκτυο της Vodafone, το οποίο σήμερα παρέχει πληθυσμιακή
κάλυψη που αγγίζει το 100%*, καθιστά εφικτή τη λειτουργία του
προγράμματος της Τηλεϊατρικής.
Σύμφωνα με τον Ιατρό της Φολέγανδρου,
κ. Κωνσταντίνο Φασούλα, «Το πρόγραμμα Τηλεϊατρικής που εφαρμόζεται στο
νησί της Φολεγάνδρου, από τα μέσα Οκτωβρίου 2010, μας επιτρέπει, λόγω
του μικρού μεγέθους των μηχανημάτων, να προσφέρουμε βοήθεια στο σπίτι
των ασθενών που δεν έχουν τη δυνατότητα να επισκεφθούν το ιατρείο ή ένα
κεντρικό νοσοκομείο. Ιδιαίτερα χρήσιμα θεωρούμε το φορητό οξύμετρο και
το φορητό καρδιογράφο. Σταδιακά στο πρόγραμμα θα ενταχθούν οι ασθενείς
με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καθώς το σπιρόμετρο μας δίνει τη
δυνατότητα για περιοδικό έλεγχο των αναπνευστικών ροών των ασθενών αυτών
και ενδεχόμενο αλλαγής ή προσαρμογής των θεραπευτικών σχημάτων».
Χρησιμοποιώντας
τον εξοπλισμό του προγράμματος, ο Ιατρός στη Φολέγανδρο έχει πλέον τη
δυνατότητα εξέτασης ασθενών, για παράδειγμα την πραγματοποίηση ενός
καρδιογραφήματος ή τον έλεγχο της αναπνευστικής λειτουργίας για την
πιθανότητα άσθματος και τη μεταφορά των εξετάσεων αυτών –μέσω του
δικτύου κινητής επικοινωνίας της Vodafone– στο Ιατρικό Αθηνών και
συγκεκριμένα σε ειδικευμένους καρδιολόγους ή/και πνευμονολόγους. Ο
ειδικευμένος Ιατρός θα λάβει την εξέταση και θα αποστείλει τη γνωμάτευσή
του στον Ιατρό της Φολέγανδρου, πάλι μέσω του δικτύου κινητής
επικοινωνίας της Vodafone. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι το περιφερειακό
ιατρείο στη Φολέγανδρο, στο πλαίσιο της παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας
υγείας, μπορεί πλέον να παρέχει και συγκεκριμένες ειδικευμένες υπηρεσίες
υγείας.
Το πρόγραμμα της Τηλεϊατρικής καλύπτει πέραν των ασθενών με
χρόνιες παθήσεις, και τους πολίτες που θεωρούνται «υψηλού κινδύνου» (για
παράδειγμα παχύσαρκοι, καπνιστές κ.ά.). Τα οφέλη για τους συμμετέχοντες
στο πρόγραμμα είναι η δυνατότητα προληπτικής ιατρικής, αλλά και η
ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, εφόσον καταργούνται οι
γεωγραφικοί περιορισμοί και παρέχεται η δυνατότητα σε όλους να ελέγχουν
την κατάσταση της υγείας τους άμεσα, αλλά και να ρυθμίζεται η
ιατροφαρμακευτική τους αγωγή από έμπειρο και ειδικευμένο ιατρικό
προσωπικό.
Σήμερα το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε 30 απομακρυσμένους
Δήμους σε όλη την Ελλάδα. Το πρόγραμμα υλοποιείται με την οργάνωση και
υποστήριξη της Vodafone, το συντονισμό του Διαδημοτικού Δικτύου Υγείας
και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ΟΤΑ του οποίου οι Δήμοι αποτελούν μέλη του,
τη συμμετοχή του Ιατρικού Αθηνών ως το κεντρικό Νοσοκομείο και την
τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση της εταιρείας Vidavo. Μόνο μέσα στο
2010, πραγματοποιήθηκαν πάνω από 2.100 εξετάσεις, ενώ οι Ιατροί των
Δήμων έχουν «συνδεθεί» χιλιάδες φορές με το πρόγραμμα, για την αποστολή
εξετάσεων, αλλά και για τη λήψη απαντήσεων από τους εξειδικευμένους
γιατρούς του Ιατρικού Αθηνών
http://www.kykladesnews.gr/islands/greece-islands-folegandros/86-newscategory/59353-2011-07-12-11-45-38.html |
Ιδιαίτερο ρόλο στην νέα εποχή και την υποστήριξη των προβλημάτων υγείας από τις νέες τεχνολογίες μπορεί να διαδραματίσει η τεχνολογία της τηλεϊατρικής η οποία χρησιμοποιεί το σύστημα τηλεπικοινωνιών για να βοηθήσει την διαδικασία διάγνωσης σε απομακρυσμένες περιοχές.
Η τηλεϊατρική μπορεί να σώσει ζωές σε επείγοντα περιστατικά ή σε περιπτώσεις όπου απαιτείται γρήγορη ιατρική ανταπόκριση και εξειδικευμένη φροντίδα, προσφέροντας ασφάλεια και ακρίβεια στη διάγνωση. Κύριο πλεονέκτημα της τηλεϊατρικής είναι ότι μπορεί να βοηθήσει στην παραμονή ιατρών και υγειονομικού προσωπικού σε γεωγραφικά απομονωμένες περιοχές, εξασφαλίζοντας τη συνεχή εκπαίδευσή τους από απόσταση και την επιτυχημένη συνεργασία με συναδέλφους τους.
ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΛΕΙΑΤΡΙΚΗΣ
http://dsepwiki.wikispaces.com/%CF%84%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου